CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism), czyli graniczny podatek węglowy , to nowy mechanizm unijny obowiązujący od 1 października 2023 r. Jego celem jest objęcie opłatą emisyjną wybranych towarów importowanych spoza Unii Europejskiej, których produkcja wiąże się z wysoką emisją CO₂. CBAM ma zapewnić równe warunki konkurencji między producentami z UE a importerami z krajów nieobjętych systemem EU ETS.
Na czym polega mechanizm CBAM?
CBAM to instrument polityki klimatycznej UE, mający zapobiegać zjawisku tzw. ucieczki emisji (carbon leakage). Polega na wyrównaniu kosztów emisji CO₂ ponoszonych przez unijnych producentów z kosztami importowanych towarów, których produkcja nie podlega podobnym regulacjom klimatycznym.
CBAM jest wprowadzany stopniowo. Od 1 października 2023 r. rozpoczął się okres przejściowy, który potrwa do końca 2025 r. W tym czasie importerzy nie ponoszą jeszcze kosztu zakupu certyfikatów CBAM, ale są zobowiązani do raportowania emisji wbudowanych w importowane produkty.
Jakie towary podlegają CBAM?
CBAM obejmuje sześć kategorii towarów o wysokiej emisyjności wskazanych w Załączniku I do Rozporządzenia CBAM:
Lista towarów objętych CBAM oparta jest na klasyfikacji celnej towarów. W tym kontekście dokładne przyporządkowanie towarów do klasyfikacji w nomenklaturze scalonej (CN) i powiązanie ich z emisją gazów cieplarnianych stanowią podstawę prawidłowej identyfikacji zakresu obowiązków dotyczących nowego podatku węglowego.
Ponadto, niektóre kraje spoza UE są wyłączone ze stosowania CBAM. Z tego względu określenie pochodzenia celnego staje się dodatkowo istotne, aby odpowiednio wdrożyć mechanizm dostosowywania cen na granicach.
Jakich podmiotów dotyczy CBAM?
Obowiązki związane z CBAM dotyczą wszystkich importerów – zarówno tych, którzy przywożą produkty na własne potrzeby, jak i przedsiębiorstw, które wprowadzają towary na rynek unijny w celu dalszej dystrybucji lub przetwarzania. Importerzy muszą być zarejestrowani w systemie CBAM prowadzonym przez Komisję Europejską i posiadać odpowiednie konto w celu rozliczania emisji CO2.
W przypadku importerów spoza UE, obowiązki te spoczywają na pośrednich przedstawicielach celnych, którzy muszą wyrazić zgodę na ich realizację.
Jakie obowiązki spoczywają na importerach towarów objętych granicznym podatkiem węglowym?
Importerzy produktów objętych mechanizmem CBAM muszą wypełnić wiele obowiązków mających zapewnić zgodność z unijnymi regulacjami.
W okresie przejściowym, który ma trwać do 31 grudnia 2025 r., obowiązki importera w zakresie CBAM ograniczają się do określonych obowiązków sprawozdawczych za każdy kwartał.
Każdy importer, który dokonał przywozu towarów objętych CBAM do UE składa Komisji sprawozdanie za ten kwartał, które zawiera informacje o przywiezionych towarach.
Sprawozdanie CBAM zawiera m.in.:
Jak możemy pomóc?
Identyfikacja obowiązków CBAM
Identyfikacja obowiązków CBAM
• Weryfikacja towarów i transakcji / przemieszczeń objętych CBAM,
• Prawidłowa klasyfikacja celna (CN) i ustalenie pochodzenia celnego, wraz z weryfikacją.
• Prawidłowa klasyfikacja celna (CN) i ustalenie pochodzenia celnego, wraz z weryfikacją.
Wdrożenie procedur CBAM
Wdrożenie procedur CBAM
• Opracowanie wewnętrznych instrukcji w zakresie CBAM.
• Wsparcie w przygotowaniu do rejestracji w systemie CBAM.
• Wsparcie w przygotowaniu do rejestracji w systemie CBAM.
Komunikacja i reprezentacja
Komunikacja i reprezentacja
• Wsparcie w kontaktach z agencjami celnymi i przedstawicielami.
• Reprezentacja przed organami podatkowymi i celnymi.
• Reprezentacja przed organami podatkowymi i celnymi.
Wsparcie w raportowaniu
Wsparcie w raportowaniu
• Przygotowanie do rejestracji w rejestrze tymczasowym CBAM.
• Analiza danych i informacji otrzymanych od dostawców pod kątem ich przydatności do raportowania CBAM.
• Wsparcie w przygotowaniu raportów kwartalnych CBAM.
• Analiza danych i informacji otrzymanych od dostawców pod kątem ich przydatności do raportowania CBAM.
• Wsparcie w przygotowaniu raportów kwartalnych CBAM.
Bieżące doradztwo
Bieżące doradztwo
• Przegląd i renegocjacja umów handlowych pod kątem CBAM.
• Przygotowanie wzorcowych klauzul do umów/zamówień, w których zawarte zostaną uzgodnienia istotne z perspektywy konieczności wypełniania obowiązków CBAM.
• Doradztwo celne i podatkowe związane z przemieszczaniem towarów przez granicę UE.
• Przygotowanie wzorcowych klauzul do umów/zamówień, w których zawarte zostaną uzgodnienia istotne z perspektywy konieczności wypełniania obowiązków CBAM.
• Doradztwo celne i podatkowe związane z przemieszczaniem towarów przez granicę UE.
Zapraszamy do kontaktu
Tomasz Michalik
Partner | Doradca podatkowy | Szef zespołu VAT E: tomasz.michalik@mddp.pl T: (+48) 501 733 720
Katarzyna Trzaska-Matusiak
Menedżer I Doradca Podatkowy E: katarzyna.trzaska-matusiak@mddp.pl T: (+48) 510 085 090