Sponsoring dla klubów sportowych – konsekwencje podatkowe

Branża sportowa z roku na rok nieustannie się rozwija – jej rozwój jest ściśle związany ze wzrastającym poziomem świadczeń sponsorskich. Sponsorzy są swoistym impulsem pobudzającym rozwój oraz ekspansję polskich klubów sportowych zarówno w  krajowym, jak i międzynarodowym świecie sportu. Jednakże ponoszenie świadczeń sponsoringowych wiąże się także z szeregiem konsekwencji podatkowych w podatku dochodowym z perspektywy sponsorów.

Umowa sponsoringu jako podstawa współpracy stron

Na gruncie polskiego ustawodawstwa brak jest szczególnych przepisów regulujących kwestie „umowy sponsoringu”. Zatem jest ona kwalifikowana jako tzw. umowa nienazwana, podstawą do jej zawarcia jest zasada swobody umów wynikająca  z art. 353¹ Kodeksu Cywilnego. Tym samym czynnikami ograniczającymi strony są: przepisy prawa, natura stosunku umownego oraz zasady współżycia społecznego.

Stronami umowy sponsorskiej jest odpowiednio sponsor oraz sponsorowany. Sam stosunek co do zasady oparty powinien być o zasadę ekwiwalencji świadczeń umownych. Istota sponsoringu sprowadza się do przysporzenia majątkowego (np. pieniężnego czy też rzeczowego), dokonywanego przez sponsora na rzecz sponsorowanego (np. klubu sportowego), który w związku z przysporzeniem jest zobowiązany do dokonania określonych działań wynikających z umowy, których motywem przewodnim jest:

• zwiększenie rozpoznawalności logo/marki sponsora,
• utrwalanie, poprawa lub zwiększenie renomy sponsora,
• podniesienie poziomu rozpoznawalności sponsora,
• umocnienie pozycji sponsora w odbiorze społecznym, zwłaszcza z uwzględnieniem społeczeństwa lokalnego właściwego dla klubu sportowego w regionie.

Zasadniczym celem umowy sponsorskiej jest przyniesienie wymiernych korzyści sponsorowi sprowadzających się przede wszystkim do zwiększenia przychodów w przyszłości.

Rodzaje sponsoringu

W przypadku sponsoringu praktyka podatkowa wykształciła trzy podstawowe modele sponsoringu, które funkcjonują w obrocie, a z którymi związane są zróżnicowane konsekwencje podatkowe.

Sponsoring właściwy

W ramach tego modelu dochodzi do ekwiwalencji świadczeń sponsora oraz sponsorowanego. W umowie zawartej między stronami przewiduje się, że w zamian za przekazanie określonych środków (np. pieniężnych, rzeczowych), sponsor otrzyma od podmiotu sponsorowanego ekwiwalentne świadczenie wzajemne zbliżone funkcjonalnie do usługi reklamowej. W ramach tego modelu dochodzi zatem do odpłatnego nabycia usługi sponsoringowej (reklamowej) z perspektywy sponsora.

Wydatki ponoszone w ramach umowy sponsoringu (właściwego) przez sponsora mogą zostać zaliczone w całości do kosztów uzyskania przychodów przy zastosowaniu modelu sponsoringu właściwego.

Sponsoring niewłaściwy

Stanowi przeciwieństwo w stosunku do sponsoringu właściwego, w tym modelu nie dochodzi do ekwiwalencji świadczeń wzajemnych sponsora oraz sponsorowanego. Natomiast zasadniczy nacisk położony jest na świadczenia sponsora dokonywane na rzecz sponsorowanego. Przy czym wobec braku świadczenia wzajemnego (reklamowego) sponsor w istocie dokonuje przysporzenia stanowiącego darowiznę na rzecz sponsorowanego.

Dokonanie darowizny przez sponsora oznacza, że nie może ona zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów z jego perspektywy.

Sponsoring mieszany

Będący swoistym połączeniem sponsoringu właściwego i niewłaściwego. W przypadkach, gdy umowa sponsoringu przewiduje występowanie świadczeń wzajemnych, ale nie są one względem siebie ekwiwalentne wówczas sponsoring przyjmuje charakter mieszany, łączący w sobie elementy sponsoringu właściwego i niewłaściwego.

Dokonywanie wydatków ramach sponsoringu mieszanego prowadzi do tego, że sponsor może zaliczyć wydatki do kosztów uzyskania przychodów do wysokości wartości usług świadczonych przez sponsorowanego. Natomiast w pozostałej części powinny podlegać wyłączeniu z kosztów podatkowych jako darowizny dokonane na rzecz sponsorowanego.

Formy sponsoringu

Przepisy prawa nie precyzują, jakiego rodzaju świadczenia mogą stanowić przedmiot  świadczeń sponsoringowych. W tym zakresie to praktyka podatkowa dostarcza licznych przykładów co do form realizacji świadczeń sponsoringowych zarówno przez sponsorów oraz sponsorowanych.

Do przykładowych świadczeń sponsora na rzecz sponsorowanego możemy zaliczyć m.in.:

• przekazanie określonej kwoty pieniężnej, co stanowi jedno z najpopularniejszych świadczeń sponsorskich w praktyce,
• udostępnienie sprzętu specjalistycznego (np. sportowego, medycznego, organizacyjnego, administracyjnego),
• wydanie towarów sponsora (będących przedmiotem podstawowej działalności sponsora) na nagrody w grach, turniejach, konkursach organizowanych przez sponsora,
• świadczenie usług sponsora (będących przedmiotem podstawowej działalności sponsora) w związku z bieżącymi potrzebami sponsorowanego,
• przekazywanie know-how w zakresie organizacji wydarzeń sportowych, eventów, marketingu czy też reklamy,
• wykonywanie usług związanych z organizacją wydarzeń sportowych.

Przy czym powyższe wyliczenie ma charakter przykładowy, a świadczenia sponsora mogą przyjąć także odmienny charakter w zależności od treści umowy łączącej strony.

Jeżeli zaś chodzi o świadczenia wzajemne sponsorskie wykonywane przez sponsorowanego na rzecz sponsora, to na gruncie dotychczasowej praktyki można wskazać cały szereg działań podejmowanych przez sponsorowanego na rzecz sponsora.

Do tych działań możemy zaliczyć np.:

• zamieszczanie tablic, transparentów, banerów, roll-up’ów lub innych nośników reklamowych z logo sponsora podczas wydarzeń sportowych,
• ekspozycja logo sponsora podczas wydarzeń sportowych np. na: obiekcie sportowym, strojach sportowych zawodników czy też na klubowych środkach transportu,
• zezwalanie na korzystanie przez sponsora z określenia: „sponsor główny”, „sponsor strategiczny”, „sponsor tytularny” oraz informowanie o tym fakcie, wraz z prawem do wykorzystania nazwy i logo klubu sportowego w materiałach sponsora,
• umieszczanie logo sponsora np.:
  • • w nazwie drużyny,
    • w logo (herbie) klubu sportowego,
    • w nazwie obiektu sportowego,
    • na artykułach promocyjnych klubu sportowego np. długopisy, czapki, koszulki, breloki, smycze, pendrive’y,
    • na plakatach, ulotkach, banerach, biletach, stronie internetowej, social-mediach (Facebook, Instagram, X, Tik-Tok),
    • na firmowych dokumentach,
• udostępnianie sponsorowi, w tym gościom przez niego zaproszonym loży honorowej, biura, skyboox’ów lub innych przestrzeni w obrębie obiektu sportowego,
• przekazywanie sponsorowi, w tym gościom przez niego zaproszonym określonej ilości biletów, wejściówek VIP, honorowych kart wstępu na wydarzenia sportowe;
• organizowanie spotkań biznesowych dla sponsorów,
• uruchomienie punktu informacyjnego sponsora podczas wydarzeń sportowych,
• publikowanie podziękowań dla sponsora podczas wydarzeń sportowych,
• udostępnianie linków do strony internetowej sponsora we własnych źródłach przekazu,
• dodanie fanpage’a sponsora do ulubionych na oficjalnch fanpage’ach w social-mediach,
• rozpowszechnianie informacji o towarach sprzedawanych lub usługach świadczonych przez sponsora,
• używania sprzętu, strojów lub innych przedmiotów z logo sponsora,
• niekorzystanie ze sprzętu, strojów lub innych przedmiotów od podmiotów konkurencyjnych względem sponsora,
• prawo do wykorzystywania wizerunku drużyny, udziału wybranych zawodników lub innych przedstawicieli klubu sportowego w akcjach promocyjnych i marketingowych,
• przygotowanie, realizowanie oraz emisja spotu przygotowanego przez sponsora z udziałem zawodników klubu sportowego.

Powyższy katalog ma charakter przykładowy i został zrekonstruowany w oparciu o dotychczasową praktykę podatkową. Przy czym sponsorowany może również podejmować inne działania w ramach działań sponsorskich.

Dokumentowanie wydatków sponsoringowych

Z perspektywy sponsora jako podatnika podatku dochodowego możliwość zaliczenia określonych wydatków sponsoringowych do kosztów uzyskania przychodów stanowi jeden z najważniejszych aspektów podatkowych związanych ze sponsorowaniem klubu sportowego.

Zaznaczyć należy, że aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika,
• jest definitywny (rzeczywisty),
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków wyłączonych z kosztów uzyskania przychodu.

W przypadku świadczeń sponsorskich przesłanka właściwego udokumentowania wydatku rodzi w praktyce największe problemy dla podatników. Niestety regulacje podatkowe w tym zakresie nie zawierają szczegółowych przesłanek oraz wytycznych, co sprawia, że ten obszar jest narażony na istotne ryzyko podatkowe.

W praktyce podatkowej poza posiadaniem faktury zazwyczaj koniecznym jest posiadanie także innych dokumentów potwierdzających wykonanie świadczeń umownych czy też pozwalających na ustalenie poziomu ekwiwalentności świadczeń. Z perspektywy sponsora jest to szczególnie istotne, gdyż to na nim ciąży obowiązek właściwego udokumentowania wydatku, w tym także zweryfikowanie, w jakim modelu sponsoringu wydatki są realizowane. To zaś przekłada się na prawidłowość  zakwalifikowania wydatku jako kosztu uzyskania przychodu. Niespełnienie przesłanki właściwego udokumentowania wydatku może w konsekwencji doprowadzić do zakwestionowania przez organy podatkowe ujęcia wydatku w kosztach uzyskania przychodów.

Ryzyko podatkowe

Stąd też zasadnicze ryzyko podatkowe z perspektywy sponsora sprowadza się do zakwestionowania możliwości zaliczenia wydatków poniesionych w ramach sponsoringu do kosztów podatkowych oraz odliczenia od nich podatku VAT.

Z perspektywy naszych doświadczeń wynika, że organy podatkowe przede wszystkim:

• badają ekwiwalencje świadczeń wzajemnych w ramach umów sponsorskich,
• weryfikują prawidłowość dokumentowania wydatków sponsorskich,
• analizują przyjętą metodologię dla ustalenia wartości świadczeń wzajemnych w ramach danej umowy sponsorskiej.
  
  

Kompleksowe wsparcie MDDP dla sponsorów

Eksperci MDDP wspierają sponsorów w zakresie rozliczenia wydatków na sponsoring klubów sportowych. Weryfikują prawidłowość kwalifikacji podatkowej wydatków sponsorskich, analizują modele współpracy z klubami sportowymi pod kątem identyfikowalnego modelu sponsoringu, wspomagają w opracowaniu procedur oraz dokumentacji wewnętrznej w kontekście uprawnienia do zaliczenia wydatków do kosztów podatkowych.