Analiza porównawcza dla pożyczek okiem organów skarbowych
Jak wynika z naszych doświadczeń, organy podatkowe podczas kontroli często zastępują analizę porównywalności przedstawieniem danych na temat oprocentowania wynikających z przeprowadzonego „procesu myślowego”. Na tej podstawie uznają, że oprocentowanie transakcji wewnątrzgrupowej jest nierynkowe, co umożliwia szacowanie dochodu podatnika.
Właśnie do takiego sposobu postępowania organów, odwołuje się wyrok WSA w Warszawie z 28 maja 2019 roku (III Sa/Wa 1777/18). Sąd przyznał, że bez przeprowadzenia szczegółowej analizy porównywalności nie może być mowy o kwestionowaniu rynkowości poziomu oprocentowania i szacowaniu dochodu podatnika.
Przedmiotem wyroku jest sprawa podatnika, który sfinansował inwestycję w centrum handlowe poprzez pożyczkę udzieloną przez podmiot powiązany. W toku prowadzonego postępowania organy podatkowe zakwestionowały rynkowość oprocentowania tej pożyczki. Oszacowały wysokość oprocentowania (a co za tym idzie odsetek) w znacznie niższej wysokości. Istotą sporu w sprawie był sposób prowadzenia postępowania podatkowego, w szczególności szacowania rynkowego poziomu oprocentowania przez organy podatkowe, który zdaniem spółki istotnie odbiegał od zasad wynikających z przepisów.
Organ podatkowy I instancji stwierdził, że w ogóle nie jest zobowiązany do przeprowadzenia analizy porównywalności, o której mowa w § 6 Rozporządzenia (¹), gdzie opisane są kryteria porównywalności i etapy analizy. Jego zdaniem sposób badania rynkowości pożyczek reguluje § 21 Rozporządzenia. Organ ten podważył rynkowość odsetek w oparciu o dowody zebrane z publicznie dostępnych źródeł, bez przeprowadzenia analizy porównawczej (m.in. w oparciu o dane statystyczne NBP). Organ II instancji wprawdzie przyznał, że analiza porównywalności musi być przeprowadzona, ale przeprowadził taką analizę w formie „procesu myślowego”, który wg. niego nie musi zostać nawet udokumentowany.
- Metodologia analizy
- Oferty od banków
- Minimalny poziom odsetek