Ulga badawczo-rozwojowa (ulga B+R)

Ulga badawczo-rozwojowa (ulga B+R) to mechanizm, który umożliwia dodatkowe odliczenie od podstawy opodatkowania kosztów poniesionych na działalność badawczo-rozwojową (koszty kwalifikowane).

Ulga badawczo-rozwojowa pozwala dodatkowo odliczyć od podstawy opodatkowania do 200% kosztów kwalifikowanych. Wartość odliczenia jest zależna od rodzaju kosztu i statusu podatnika.

Z ulgi badawczo-rozwojowej mogą skorzystać wszyscy przedsiębiorcy – skorzystanie z ulgi nie zależne od branży czy wielkości organizacji lub posiadania wydzielonych jednostek B+R.

Nie jest także konieczne składanie specjalnych podań ani wniosków, ograniczenia mogą dotyczyć jedynie korzystania z innych form wsparcia podatkowego.

Do prac badawczo-rozwojowych możemy zaliczyć procesy związane z produkcją (np. opracowywanie formuł nowych produktów czy projektowanie nowego sprzętu z uwagi na potrzeby procesu wytwórczego), działalnością usługową (np. tworzenie nowych rozwiązań internetowych, badanie zjawisk, które mają wpływ na nowe typy ubezpieczeń, rachunków bankowych).

Wydatki kwalifikowane to przede wszystkim wynagrodzenia pracowników, którzy są zaangażowani w prace badawczo-rozwojowe, zakup surowców czy materiałów.

Tak, możesz skorzystać z ulgi B+R, nawet jeśli projekt zakończył się niepowodzeniem. Kluczowym elementem uprawniającym do skorzystania z ulgi B+R jest fakt prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej, a nie sam rezultat projektu. Oznacza to, że jeśli Twój projekt spełniał definicję działalności B+R na etapie realizacji, a zakończył się niepowodzeniem, nadal możesz ubiegać się o ulgę na podstawie poniesionych kosztów związanych z działalnością B+R.

Dokumentację projektów B+R należy aktualizować regularnie, zwłaszcza przy zmianach w projekcie, takich jak zmiana zakresu, harmonogramu czy budżetu. Zaleca się jej aktualizację co najmniej raz w roku, a w przypadku istotnych zmian – niezwłocznie. Dokumentacja musi być kompletna i przejrzysta, szczególnie na potrzeby kontroli podatkowej.

Najczęstsze błędy to brak odpowiedniej dokumentacji kosztów, brak uzasadnienia potwierdzającego badawczo-rozwojowy charakter projektów, czy też niewłaściwe zidentyfikowanie kosztów kwalifikowanych.

Tak, podmiot świadczący usługi programistyczne może korzystać z ulgi na działalność badawczo-rozwojową, pod warunkiem że prowadzone prace spełniają kryteria tej działalności. Muszą dotyczyć działań, takich jak opracowywanie nowych lub ulepszonych programów komputerowych, rozwiązywanie problemów technicznych, czy tworzenie nowych algorytmów. Ważne jest, aby usługi te były częścią projektu, który ma charakter badawczo-rozwojowy, a nie stanowiły wyłącznie rutynowych prac programistycznych.

Organ podatkowy weryfikuje przede wszystkim dokumentację dotyczącą realizacji projektów B+R i ewidencję kosztów. W ramach takiej weryfikacji może oczekiwać informacji o przeprowadzonych projektach B+R i szczegółowych zestawień kosztów. Przedsiębiorca powinien być także przygotowany na przedstawienie innej dokumentacji związanej z rozliczeniem ulgi, na przykład umów zawartych z pracownikami realizującymi prace B+R.

Nie, nie ma obowiązku zgłaszania projektu B+R do urzędu ani instytucji przed rozpoczęciem jego realizacji. Ulga jest rozliczana w zeznaniu podatkowym rocznym za rok, w którym podatnik realizował prace B+R i poniósł koszty tych prac.

Najczęstsze wyzwania przy rozliczeniu ulgi B+R dotyczą problemów ze sporządzeniem dokumentacji, trudności w identyfikowaniu kosztów, które podlegają odliczeniu oraz prawidłowego udowodnienia badawczo-rozwojowego charakteru projektu. Problemy mogą także wynikać z konieczności aktualizowania dokumentacji w przypadku zmian w projekcie.

Odliczenia dokonuje się zeznaniu za rok podatkowy, w którym zostały poniesione określone wydatki. W przypadku, gdy w danym roku podatkowym dochód podatnika nie jest wystarczający do odliczenia całości poniesionych wydatków, możliwe jest ich odliczenie w ramach ulgi B+R przez sześć kolejno po sobie następujących latach podatkowych bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia.

Kosztów nie rozlicza się na bieżąco i nie ma możliwości rozliczenia ulgi B+R przy kalkulowaniu zaliczek na CIT.

Do kosztów kwalifikowanych ulgi B+R należą:

• wynagrodzenia pracowników w części związanej z działalnością B+R oraz związane z nimi składki na ubezpieczenia społeczne,
• wynagrodzenia z tytułu umów zlecenia lub o dzieło w części związanej z działalnością B+R oraz związane z nimi składki społeczne,
• wydatki na nabycie sprzętu specjalistycznego (który nie jest środkiem trwałym) oraz materiałów i surowców, które są bezpośrednio związane z prowadzoną działalnością B+R,
• wydatki na ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, świadczone lub wykonywane na podstawie umowy przez podmioty, o których mowa w przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce, a także na nabycie od nich wyników prowadzonych przez nich badań naukowych, na potrzeby działalności B+R,
• wydatki na odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej wykorzystywanej wyłącznie w prowadzonej działalności B+R,
• koszty uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego,
• odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności B+R, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali, które są odrębną własnością (z zastrzeżeniem centrów badawczo-rozwojowych).

Jeśli posiadasz status centrum badawczo-rozwojowego, do kosztów kwalifikowanych zaliczysz także:

• odpisy amortyzacyjne od budowli, budynków i lokali, które są odrębną własnością i które są wykorzystywane w prowadzonej działalności B+R,
• koszty ekspertyz, opinii usług doradczych i usług równorzędnych ponoszone na rzecz innych podmiotów.

Nie. Wystarczy, że działalność ma cechy badań naukowych lub prac rozwojowych, nawet jeśli odbywa się w biurze, hali produkcyjnej lub pracowni projektowej.

Należy prowadzić ewidencję kosztów oraz dokumentację projektów badawczo-rozwojowych – np. opisy projektów, harmonogramy, raporty z prac, ewidencję czasu pracy pracowników zaangażowanych w B+R.

Przedsiębiorca może dodatkowo odliczyć te same koszty: raz jako zwykły koszt uzyskania przychodu, a ponownie – jako koszt kwalifikowany w ramach ulgi. Dodatkowe odliczenie w praktyce oznacza, że ten sam wydatek rozliczany jest dwukrotnie, a nawet trzykrotnie. Przekłada się to na niższy podatek dochodowy.

Tak, ulgę B+R można łączyć m.in. z ulgą IP Box, ulgą na robotyzację oraz z dotacjami, jednak należy przestrzegać zasady nie dwukrotnego finansowania tych samych kosztów.

Tak. Ulgę można rozliczyć za poprzednie lata (do 5 lat wstecz), składając korektę zeznania podatkowego, natomiast wymaga to posiadania odpowiedniej dokumentacji.

Niekoniecznie. Projekt musi spełniać definicję działalności B+R zgodnie z ustawą – czyli zawierać element nowości, twórczości, rozwiązywać konkretny problem i dawać możliwość praktycznego zastosowania.