Akcyza na alkohol w produkcji środków biobójczych – wyrok WSA w Gliwicach i konsekwencje dla branży

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w nieprawomocnym wyroku o sygn. III SA/Gl 895/24 przyznał rację fiskusowi uznając, że płyn dezynfekcyjny podlega akcyzie.

Dlaczego akcyza na alkohol biobójczy budzi kontrowersje?

Od niedawna sporem pomiędzy przedsiębiorcami a organami podatkowymi stała się akcyza na alkohol biobójczy. Branża środków biobójczych wskazuje, że alkohol etylowy wykorzystywany do celów przemysłowych, dezynfekcyjnych nie powinien być opodatkowany w taki sam sposób jak alkohol przeznaczony do konsumpcji. Organy podatkowe prezentują jednak restrykcyjne podejście, zgodnie z którym samo rozcieńczenie alkoholu nie tworzy nowego wyrobu.

Sprawa nabiera szczególnego znaczenia w kontekście rosnącego znaczenia środków biobójczych w ochronie zdrowia i środowiska. Akcyza na środki biobójcze może więc w praktyce wpływać zarówno na koszty produkcji, jak i na dostępność preparatów dezynfekcyjnych na rynku.

Podstawa prawna zwolnienia z akcyzy dla alkoholu wykorzystywanego w produkcji

Zwolnienie z akcyzy alkohol etylowy jest możliwe tylko wtedy, gdy zostanie on zużyty do produkcji innego wyrobu nieprzeznaczonego do spożycia przez ludzi. Warunkiem jest powstanie nowego produktu, który nie zachowuje zasadniczego charakteru alkoholu. Ustawodawca przewidział takie rozwiązania, aby wspierać rozwój branży chemicznej, kosmetycznej czy farmaceutycznej.

Stan faktyczny

Istotą sporu w rozpatrywanej sprawie było to płyn do dezynfekcji rak i powierzchni będący de facto alkoholem etylowym skażonym, do którego dodano wodę demineralizowaną w stosunku 5% do całości będzie podlegał zwolnieniu od podatku akcyzowego.

Spółka traktowała produkowany przez siebie produkt jako biobójczy i tym samym korzystający ze zwolnienia od akcyzy jako, że alkohol w nim zawarty został użyty do wytworzenia produktu nieprzeznaczonego do spożycia przez ludzi.

Organy podatkowe uznały jednak przeciwnie, że wytworzony płyn nie stanowi nowego produktu, lecz wciąż rozcieńczony alkohol skażony klasyfikowany wciąż do kodu CN 2207.

Wyrok WSA w Gliwicach – kluczowe ustalenia

WSA w Gliwicach podzielił argumentację organów. Zdaniem sądu, aby skorzystać ze zwolnienia, skażony alkohol musi zostać rzeczywiście wykorzystany do produkcji nowego wyrobu nieprzeznaczonego do spożycia przez ludzi. Samo dodanie 5% wody demineralizowanej do alkoholu skażonego nie tworzy zdaniem sądu odrębnego produktu, gdyż zasadniczy charakter wyrobu nadal nadaje alkohol, i tym samym produkt pozostaje nadal w tej samej klasyfikacji CN 2207.

Sąd wskazał, że celem zwolnienia akcyzowego jest umożliwienie neutralnego podatkowo wykorzystania alkoholu jako surowca do tworzenia innych, nieakcyzowych produktów (np. kosmetyków, rozpuszczalników). Tymczasem w tej sprawie wyrób gotowy w istocie nadal pozostaje alkoholem skażonym.

Wnioski z wyroku w sprawie akcyzy na środki biobójcze

Wyrok pokazuje, jak restrykcyjnie sądy i organy skarbowe interpretują przepisy o zwolnieniach akcyzowych, gdzie jeśli chodzi o:

• nowy produkt – to zwolnienie przysługuje wówczas, gdy w wyniku procesu technologicznego powstaje inny wyrób niż alkohol skażony, najlepiej klasyfikowany do odrębnej pozycji CN.
• proces produkcyjny – samo rozcieńczenie lub proste zmieszanie alkoholu może nie wystarczyć, aby uznać go za zużyty w rozumieniu ustawy.
• planowanie produkcji – przedsiębiorcy powinni tak konstruować procesy technologiczne i dokumentację, aby nie było wątpliwości, że alkohol został włączony do innego wyrobu, a nie np. jedynie rozcieńczony.
• ryzyko interpretacyjne – posiadanie korzystnej interpretacji indywidualnej nie zawsze zabezpieczy podatnika, jeśli rzeczywisty proces produkcji zostanie uznany przez organy za niewystarczający do spełnienia warunków zwolnienia.

Potencjalny wpływ orzeczenia na branżę środków i preparatów biobójczych

Dla firm z branży chemicznej i biobójczej to orzeczenie, pomimo, że nieprawomocne jest ważnym sygnałem, że fiskus skrupulatnie bada, czy produkt końcowy rzeczywiście różni się od skażonego alkoholu, a każda wątpliwość może skutkować odmową zastosowania zwolnienia akcyzowego.

Rekomendacje dla producentów i importerów alkoholu biobójczego

• Dokładnie analizować procesy technologiczne pod kątem tego, czy faktycznie powstaje nowy produkt.
• Prowadzić szczegółową dokumentację akcyzową potwierdzającą zużycie alkoholu.
• Rozważyć wystąpienie o interpretacje indywidualne.
• Monitorować bieżące orzecznictwo i praktykę organów podatkowych w zakresie akcyzy alkohol etylowy CN 2207.

Akcyza a zrównoważona produkcja

Środki biobójcze pełnią kluczową rolę w ochronie zdrowia publicznego, ale mają również znaczenie w kontekście środowiskowym. Regulacje dotyczące akcyzy na alkohol biobójczy mogą wpływać na rozwój technologii bardziej przyjaznych środowisku – np. poprzez promowanie innowacyjnych rozwiązań w zakresie skażania alkoholu czy stosowania substancji o mniejszym śladzie węglowym.

Wysoka akcyza na alkohol etylowy wykorzystywany do produkcji środków dezynfekcyjnych może jednak zniechęcać przedsiębiorców do inwestowania w ekologiczne alternatywy. Dlatego tak ważne jest wyważenie fiskalnych interesów państwa i potrzeb branży w zakresie ochrony zdrowia i środowiska.

Podsumowanie – co dalej po wyroku WSA w Gliwicach?

Wyrok WSA w Gliwicach akcyza stanowi sygnał ostrzegawczy dla całej branży chemicznej i biobójczej. Organy podatkowe będą skrupulatnie badać procesy produkcyjne i klasyfikację CN alkoholu, a każde rozcieńczenie traktować mogą jako niewystarczające do zwolnienia. Dla przedsiębiorców oznacza to konieczność weryfikacji procesów i dokumentacji, a także przygotowania się na ewentualne kontrole.