Zakład podatkowy

Zakład zagraniczny

Zakład zagraniczny (Permanent Establishment) to stała placówka, poprzez którą podmiot z siedzibą lub zarządem w jednym państwie prowadzi działalność na terytorium innego państwa.

Powstanie takiego zakładu oznacza konieczność opodatkowania jego zysków w kraju, w którym funkcjonuje. W tym celu przyjmuje się fikcję, zgodnie z którą do zakładu przypisuje się takie zyski, jakie mógłby on osiągnąć, gdyby wykonywał podobną działalność jako samodzielne przedsiębiorstwo i był całkowicie niezależny w stosunkach ze spółką macierzystą.

Zagraniczny zakład może powstać poprzez istnienie stałej placówki, takiej jak oddział, biuro, fabryka, warsztat czy miejsce wydobycia surowców. Zakładem jest także osoba działająca w imieniu firmy zagranicznej, jeśli posiada i faktycznie wykonuje pełnomocnictwo do zawierania umów. W ostatnim czasie coraz częściej rozważa się, czy wykonywanie pracy zdalnej przez pracowników za granicą może skutkować powstaniem zakładu podatkowego.

Zagadnienie może dotyczyć zarówno zagranicznej aktywności polskich podatników, jak i aktywności zagranicznych podmiotów w Polsce.

Zakład budowlany

Rodzajem zagranicznego zakładu jest tzw. zakład budowlany, który powstaje w przypadku realizacji przez zagraniczny podmiot długoterminowych prac budowlanych, montażowych lub instalacyjnych. Przy ustalaniu zasad opodatkowania zakładu budowlanego należy wziąć pod uwagę przede wszystkim postanowienia właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania [UPO].

Powstanie zakładu budowlanego wiąże się z szeregiem konsekwencji podatkowych na gruncie podatku dochodowego. Co do zasady większość UPO reguluje, że okres, po którym ww. działalność budowlana może zostać uznana za zakład wynosi 12 miesięcy. Aby jednak prawidłowo określić czy dane prace budowlane spowodowały powstanie zakładu podatkowego należy przeanalizować takie kwestie jak:

czas wykonywania prac pod kątem przepisów właściwej UPO – warto podkreślić, że już podjęcie prac związanych z organizacją placu budowy może wpływać na rozpoczęcie tego okresu;
rodzaj wykonywanych prac – zakład budowlany może powstać nie tylko przy wznoszeniu budynków, ale również przy budowie dróg, mostów czy kanałów, ich renowacji (wykraczającej poza zwykłą konserwację lub odświeżenie) i wielu innych;
powiązania ekonomiczne i geograficzne prac budowlanych, montażowych i instalacyjnych wykonywanych w jednym państwie w ramach kilku zleceń.

Niezależnie od tego, że podatnik i jego zakład formalnie nie są odrębnymi jednostkami i nie zawierają umów (np. na wzajemne świadczenie usług czy na zakup/sprzedaż towarów) – są podmiotami powiązanymi zgodnie z definicją powiązań określoną w ustawie o CIT. W związku z tym transakcje między firmą macierzystą a jej zakładem podlegają przepisom o cenach transferowych. Kluczowe jest przypisanie zakładowi zysków na zasadach rynkowych, jakby działał jako niezależne przedsiębiorstwo. Skoro zatem podatnik i jego zagraniczny zakład są podmiotami powiązanymi, to przypisanie dochodu (straty) do zagranicznego zakładu stanowi transakcję kontrolowaną i podlega przepisom z zakresu cen transferowych, na co także trzeba zwrócić uwagę.

Stałe miejsce prowadzenia działalności

Na gruncie VAT istotne znaczenie ma możliwość ukonstytuowania się w danym kraju tzw. „stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej” (fixed establishment – FE), przez które rozumie się dowolne miejsce inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika, które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego (np. pracownicy przebywający w danym kraju na stałe lub tymczasowo) i technicznego (np. biuro, magazyn), które umożliwia temu podatnikowi odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych do własnych potrzeb tego właśnie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Wykładnia powyższego pojęcia była przedmiotem szeregu wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które miały znaczący wpływ na sposób rozumienia FE we wszystkich Państwa Członkowskich UE. Co szczególnie ważne, „stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej” danego podmiotu może powstać poprzez wykorzystanie zaplecza personalnego i technicznego innego podmiotu. Tym samym dla rozpoznania „FE” nie jest niezbędnym posiadanie własnych zasobów danego podatnika tzn. wystarczają może być wyłącznie kontrola nad zapleczem personalnym i technicznym innego podmiotu porównywalna jedynie do kontroli nad zapleczem własnym.

Kwestia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej może mieć istotne znaczenie zarówno dla obowiązków formalnych, jak i dla sposobu opodatkowania VAT konkretnych transakcji. Otóż zasadniczą (ale nie jedyną!) kwestią związaną z posiadaniem przez zagraniczny podmiot FE w Polsce jest sposób określenia miejsca opodatkowania VAT nabywanych przez niego usług. Jeżeli bowiem zagraniczny podatnik będzie posiadał FE w Polsce, to nabywane przez niego usługi (co do zasady) będą opodatkowane w Polsce. W konsekwencji, polscy usługodawcy będą musieli doliczać VAT do swoich faktur wystawianych na taki podmiot zagraniczny, jeżeli usługi były świadczone na rzecz FE.

Tym samym określenie, czy dany podmiot zagraniczny posiada FE w Polsce, jest kluczowe zarówno dla niego, jak i jego kontrahentów, w kontekście ustalenia konsekwencji podatkowych w VAT oraz zapewnienia prawidłowego i efektywnego modelu rozliczeń VAT. Z przyjemnością zapewnimy Państwu kompleksowe i profesjonalne wsparcie w tym zakresie.

Zagraniczny zakład a obowiązki pracodawcy

Pracownicy zatrudnieni przez polskich pracodawców nie są zobowiązani do samodzielnego odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy ani składek na ZUS – obowiązki te spoczywają na pracodawcy jako płatniku.

Odmienna sytuacja występuje jednak w przypadku, gdy osoba pracująca na terytorium Polski jest zatrudniona przez zagranicznego pracodawcę, który nie prowadzi działalności za pośrednictwem oddziału lub przedstawicielstwa w Polsce. W takim przypadku to na pracowniku może ciążyć obowiązek rozliczania zaliczek na PIT, a w niektórych sytuacjach również składek ZUS.

Może się to jednak zmienić w przypadku gdy zagraniczny pracodawca prowadzi działalność na terytorium Polski za pośrednictwem zakładu podatkowego w rozumieniu przepisów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Wówczas, jeżeli pracownik świadczy pracę na rzecz takiego zakładu, obowiązki płatnika PIT z tytułu wynagrodzenia należnego za pracę wykonywaną w Polsce przechodzą na zagraniczny podmiot – takie stanowisko prezentuje Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydawanych interpretacjach podatkowych.

Warto podkreślić, że pełnienie funkcji płatnika PIT nie skutkuje automatycznie uzyskaniem statusu płatnika składek ZUS przez zagraniczny podmiot. Zagadnienia związane z ubezpieczeniami społecznymi są regulowane odrębnymi przepisami. Z tego względu każdą sytuację należy oceniać indywidualnie, z uwzględnieniem jej konkretnych okoliczności.

Rozliczenia między zakładem zagranicznym za jednostką macierzystą

Podatnik i jego zagraniczny zakład (lub zagraniczny zakład budowlany) stanowią podmioty powiązane w rozumieniu ustawy o CIT. Przypisanie dochodu (lub straty) do zagranicznego zakładu przedsiębiorstwa stanowi transakcję kontrolowaną, co oznacza, że podlega regulacjom dotyczącym cen transferowych. W praktyce oznacza to konieczność stosowania zasady ceny rynkowej, zgodnie z którą zyski zakładu powinny być ustalone na poziomie, jaki mógłby osiągnąć samodzielnie działający podmiot w porównywalnych warunkach, bez powiązań z jednostką macierzystą. Należy pamiętać, że w przypadku przekroczenia progów dokumentacyjnych, konieczne jest sporządzenie dokumentacji cen transferowych oraz przeprowadzenie analizy rynkowości transakcji.

Jak możemy pomóc?

Zweryfikujemy czy na mocy ustawy lub właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania prowadzenia działalności za granicą, w tym realizacja kontraktu budowlanego powoduje powstanie zakładu podatkowego.
Przeanalizujemy, czy zatrudnienie pracownika zdalnego lub współpraca z zagranicznym przedstawicielem mogą prowadzić do powstania zakładu.
Zweryfikujemy na kim spoczywać będą obowiązki płatnika zaliczek na PIT oraz składek ZUS w związku z wykonywaniem pracy na rzecz zagranicznego pracodawcy.
Jeżeli taki zakład powstał, zwrócimy uwagę na poprawność rozliczeń podatkowych, w tym miejsce ich opodatkowania oraz prawidłową alokację przychodów i kosztów.
Zweryfikujemy czy zyski zakładu zostały przypisane/ ustalone na warunkach rynkowych.
Opracujemy model podziału przychodów i kosztów zgodnie z zasadą ceny rynkowej (arm’s length principle),
Przygotujemy analizy porównawcze (benchmarking study) / analizy zgodności dla ustalenia, czy wyniki zakładu są rynkowe.
Sprawdzimy, jakie obowiązki z zakresu cen transferowych są do wypełniania w danym roku podatkowym (przygotowanie dokumentacji Local File, złożenie formularza TPR, itp.)
Sporządzimy dokumentację cen transferowych (Local File) oraz pomożemy w przygotowaniu i złożeniu formularza TPR,
Opracujemy lub zaktualizujemy politykę cen transferowych dotyczącą relacji jednostka – zakład.
Przygotujemy grupową dokumentację Master File, jeśli zakład jest częścią większej struktury, która podlega takiemu obowiązkowi
Pomożemy zabezpieczyć sytuację podatnika poprzez uzyskanie interpretacji indywidualnej.

Wyślij zapytanie ofertowe

Imię i nazwisko*

Nazwa firmy*

Telefon*

Adres email*

Stanowisko

Szczegóły zapytania*

*Wyrażam zgodę na otrzymywanie informacji handlowych w rozumieniu ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.U. Nr 144, poz. 1204 z późn. zm.) od MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy spółka doradztwa podatkowego S.A. z siedzibą w Warszawie (adres: ul. Senatorska 18a, 00-082 Warszawa, KRS 0000755371, REGON: 015699764, NIP: 5213287732), podmioty z grupy MDDP tj.: MDDP Spółka z ograniczona odpowiedzialnością Finanse i Księgowość sp.k. (00-877 Warszawa, al. “Solidarności” 171, KRS 0000267836) oraz Osborne Clarke Olkiewicz Świerzewski i Wspólnicy S.K.A. (dalej „Osborne Clarke”) z siedzibą w Warszawie (adres: ul. Senatorska 18a, 00-082 Warszawa, KRS 0000956511, REGON: 521436636, NIP: 7011078073) w tym materiałów informacyjnych (np. TAX Alertów, Legal Alertów, opracowań, broszur, informacji o organizowanych szkoleniach i śniadaniach). Więcej informacji: https://www.mddp.pl/polityka-prywatnosci-i-cookies/.

Powyższa zgoda jest udzielana dobrowolnie i może być odwołana w każdym czasie, jednak w takim wypadku, nie będą mogli Państwo otrzymać materiałów, na których otrzymanie nie wyrażą Państwo zgody. Cofnięcie zgody nie będzie wpływać na zgodność z prawem działań marketingowych dokonanych, na podstawie zgody przed jej wycofaniem i spowoduje natychmiastowe wstrzymanie wysyłania Państwu materiałów informacyjnych od MDDP, za pośrednictwem środków komunikacji, których dotyczyła wycofana zgoda.