Rozliczenie VAT od niewykorzystanej części bonu MPV

Wyrok NSA z 9 września 2025 r., sygn. I FSK 524/21

Tło sprawy

Sprawa dotyczyła spółki, która w celu uatrakcyjnienia swojej oferty wyemitowała bony MPV (bony różnego przeznaczenia) na okaziciela, o określonej wartości nominalnej. Bony te umożliwiały klientom dokonywanie zapłaty za towary i usługi nabywane w sieci sklepów należących do spółki, które mogły podlegać opodatkowaniu w oparciu o różne stawki VAT.

Stanowisko Dyrektora KIS

Dyrektor KIS w interpretacji uznał, że w sytuacji, gdy klient dokonuje zapłaty bonem MPV o wartości wyższej niż cena nabywanego towaru lub świadczonej usługi, a zgodnie z regulaminem różnica ta nie podlega zwrotowi, należy uznać, że dochodzi do pełnej realizacji bonu. Klient ma bowiem możliwość wykorzystania całej wartości bonu lub tylko jego części, z tym że nie ma on możliwości realizacji niewykorzystanej części bonu w późniejszym terminie, o czym jest wcześniej informowany.

W związku z tym, że spółka jest emitentem bonów MPV i zna kwotę zapłaconą przez klienta, należy uznać, że podstawą opodatkowania podatkiem VAT jest wartość nominalna bonu (tj. zapłacone wynagrodzenie), pomniejszona o kwotę podatku VAT związaną z dostarczonymi towarami lub świadczonymi usługami.

Stanowisko WSA i NSA

NSA podzielił stanowisko WSA, który uchylił interpretację Dyrektora KIS, wskazując, że bony objęte sprawą spełniają definicję bonów MPV i na gruncie podatku VAT należy je traktować jako bony o różnym przeznaczeniu. Wynika to z faktu, że w momencie emisji bonu, tj. wprowadzenia go do obrotu, nie jest możliwe określenie kwoty podatku należnego z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług; kwota ta staje się znana dopiero w chwili jego realizacji.

WSA zgodził się ze stanowiskiem spółki, że niezrealizowana część bonu nie może być uznana za wynagrodzenie zapłacone przez klienta w zamian za jakiekolwiek świadczenie. W przypadku gdy klient nie wykorzysta pełnej wartości nominalnej bonu, brak jest podstaw do powiązania niewykorzystanej kwoty z jakąkolwiek dostawą towarów lub świadczeniem usług ze strony spółki. W konsekwencji spółka nie posiada informacji pozwalających na określenie właściwej stawki VAT dla tej części bonu. W ocenie WSA nie można również przyjąć, że w odniesieniu do niewykorzystanej wartości bonu spółka świadczy usługę gotowości do realizacji dostaw towarów lub świadczenia usług, która podlegałaby opodatkowaniu VAT.

Znaczenie dla podatników

Wyrok ten stanowi istotne wsparcie dla podatników, w przypadku których część wartości bonów MPV może pozostać niewykorzystana. NSA potwierdził bowiem, że niewykorzystana kwota nie może być traktowana jako ukryte wynagrodzenie, a tym samym nie powinna zwiększać podstawy opodatkowania VAT.