Dostawy oraz nabycie ropy naftowej poza VAT

Wyrok NSA z 18.09.2025 (sygn. I FSK 2084/22)

Czego dotyczył wyrok?

Spółka będąca czynnym podatnikiem VAT w Polsce prowadzi działalność w zakresie produkcji rafineryjnej oraz handlu hurtowego paliw. Spółka dokonuje zakupu ropy naftowej pochodzenia rosyjskiego, a następnie dokonuje jej odsprzedaży na rzecz podmiotów unijnych oraz spoza UE. Strony transakcji stosują Incoterms w wariancie DAF. Zakupiona ropa naftowa nie podlega wprowadzeniu do obrotu na terytorium Polski. Ropa dostarczana jest przez infrastrukturę rurociągów. Spółka staje się właścicielem produktu w momencie, gdy ten znajduje się w przepompowni na granicy polsko-białoruskiej.

Spółka wystąpiła z wnioskiem o interpretację indywidualną do Dyrektora KIS ze stanowiskiem, że transakcje sprzedaży ropy naftowej nie podlegają polskim przepisom VAT.

Stanowisko KIS

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) w interpretacji z 11 lutego 2022 (sygn. 0114-KDIP1-2.4012.394.2021.2.RM) uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe.

Dyrektor KIS wskazał, że w przedstawionym stanie faktycznym należy stosować przepisy dotyczące składu celnego. Swoje stanowisko uzasadnił tym, że rurociąg w bazie przepompowni należy traktować już jako znajdujący się na obszarze terytorialnym UE. Ponadto zdaniem Dyrektora KIS bez znaczenia pozostaje również, że dopuszczenie do obrotu zostanie dokonane na terytorium kraju, ponieważ fakt wprowadzenia ropy naftowej do rurociągu znajdującego się na terenie Polski stanowi import towarów na terenie Polski.

WSA podzielił stanowisko podatnika

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z 21 września 2022 (sygn. I SA/Gd 377/22) uznał skargę spółki i orzekł o uchyleniu interpretacji.

W opinii sąd podzielił stanowisko spółki w zakresie stosowania zasady terytorialności przepisów VAT (zasada wskazująca, że opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce podlega jedynie odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem dostawy towarów i świadczenia usług jest jej terytorium). Ponadto podkreślono fakt błędnego uznania przez Dyrektora KIS, że w opisanym stanie faktycznym znajdą zastosowanie przepisy o składzie celnym, tym samym stwierdzając, że spółka nie jest zobowiązana do wykazywania transakcji wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz eksportu towarów.

Ostateczne rozstrzygnięcie w NSA

Po rozpoznaniu sprawy i rozpatrzeniu skargi kasacyjnej przez Dyrektora KIS, NSA oddalił skargę.

W uzasadnieniu ustnym NSA podzielił argumenty WSA podkreślając fakt, że miejscem rozpoczęcia dostawy jest terytorium Rosji a miejsce zakończenia znajduje się na terytorium państwa innego niż Polska. Ponadto transakcja została objęta procedurą tranzytu, która jest jedną z procedur zawieszających obowiązki celnopodatkowe na czas jej trwania. Natomiast najistotniejszym argumentem było stwierdzenie, że w przypadku towarów objętych procedurą tranzytu obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wymagalności opłat celnych. W związku z tym skoro opłaty stały się wymagalne dopiero poza terytorium kraju, to tym samym podatek VAT nie powstaje na terytorium kraju, tylko w miejscu ich wymagalności.

Znaczenie dla VAT

Niniejszy wyrok podkreśla terytorialny charakter przepisów w zakresie VAT. Z uwagi na przebieg niektórych transakcji istotne jest właściwe ustalenie miejsca zakończenia dostawy towarów oraz wymagalności opłat celnych od importu towarów.