Faktury VAT do paragonów bez NIP – czy istnieje możliwość późniejszej zmiany z osoby fizycznej na przedsiębiorcę?

Wyrok WSA z 1 października 2025 r., sygn.. I SA/Gd 562/25.

Czego dotyczyła sprawa?

Spółka prowadząca działalność hotelarską zwróciła się o interpretację w zakresie podatku VAT, dotyczącą wystawiania faktur do paragonów fiskalnych niezawierających numeru NIP nabywcy. W praktyce spółka otrzymuje zaliczki i przedpłaty zarówno bezpośrednio od klientów, jak i za pośrednictwem portali rezerwacyjnych, przy czym często nie ma informacji, czy nabywcą jest podatnik VAT. Po zakończeniu pobytu część klientów żąda faktur z NIP-em, tłumacząc, że zakup był związany z działalnością gospodarczą.

W związku z tym spółka zadała następujące pytanie: Czy niezależnie od możliwości skorzystania przez spółkę ze zwolnienia z obowiązku fiskalizacji ww. czynności- w przypadku usług objętych obowiązkową fiskalizacją za pomocą kasy rejestrującej (w przypadku zapłaty dokonywanej w sposób inny niż na rachunek bankowy spółki), dodatkowe zobowiązanie podatkowe, w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku wykazanego na fakturze wystawionej w związku ze sprzedażą zaewidencjonowaną przy zastosowaniu kasy rejestrującej, potwierdzonej paragonem fiskalnym niezawierającym NIP nabywcy, dotyczyć może świadczonych przez spółkę usług noclegowych i gastronomicznych.

Stanowisko DKIS

Dyrektor KIS, w interpretacji z 28 maja 2025 r., uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. Wskazał, że przepisy wymagają konsekwencji w dokumentowaniu transakcji – jeśli nabywca kupuje usługę jako podatnik, musi to ujawnić już w momencie zakupu, podając NIP. Nie można później zmieniać charakteru transakcji z prywatnej na firmową. Fakturę z NIP można wystawić wyłącznie do paragonu, który ten numer zawiera. Spółka może wystawiać faktury do paragonów bez NIP, ale takie dokumenty nie mogą zawierać numeru identyfikacyjnego podatnika, jedynie dane umożliwiające identyfikację osoby fizycznej. Organ podkreślił, że przepisy nie przewidują wyjątków w zależności od rodzaju usług, dlatego art. 106b ust. 6 ustawy o VAT może mieć zastosowanie również do usług noclegowych i gastronomicznych.

Stanowisko WSA

WSA w Gdańsku oddalił skargę spółki, uznając, że stanowisko organu podatkowego jest prawidłowe. Sąd podkreślił, że w sprawie chodzi o interpretację przepisów, dlatego należy stosować wykładnię językową, a nie celowościową. Oznacza to, że nie można brać pod uwagę argumentów spółki dotyczących celu przepisów ani tego, że usługi hotelowe nie dają prawa do odliczenia VAT. Zdaniem sądu, z literalnego brzmienia art. 106b ust. 5 i 6 ustawy o VAT wynika jednoznacznie, iż przepisy te mają charakter ogólny i nie przewidują wyjątków ze względu na rodzaj świadczonych usług. W konsekwencji, jeśli spółka wystawi fakturę z NIP do paragonu bez NIP, powstanie obowiązek zapłaty dodatkowego zobowiązania podatkowego zgodnie z art. 106b ust. 6 u.p.t.u.

Znaczenie w VAT

Sprawa podkreśla, że przy usługach objętych obowiązkową fiskalizacją, dokumentowanie transakcji musi być zgodne z literalnym brzmieniem przepisów. Wystawienie faktury VAT z NIP do paragonu niezawierającego tego numeru, generuje obowiązek zapłaty dodatkowego zobowiązania podatkowego- niezależnie od rodzaju świadczonych usług i prawa nabywcy do odliczenia VAT. Dla podatników oznacza to konieczność ścisłego przestrzegania zasad rejestrowania sprzedaży na kasie fiskalnej i właściwego ujawniania statusu nabywcy w momencie dokonywania transakcji.