Podatkowy impuls dla zielonej transformacji – Komisja Europejska rekomenduje zachęty podatkowe dla czystego przemysłu

Nowa inicjatywa Komisji Europejskiej

Z początkiem lipca 2025 roku Komisja Europejska opublikowała rekomendacje dotyczące projektowania ulg podatkowych wspierających inwestycje w czyste technologie i przemysłową dekarbonizację. Dokument ten stanowi część Planu dla czystego przemysłu (Clean Industrial Deal) – unijnej strategii mającej na celu budowę konkurencyjnego, niskoemisyjnego zaplecza przemysłowego zgodnego z celami klimatycznymi UE.

Chociaż rekomendacje nie mają wiążącego charakteru, mają one stanowić impuls polityczny i gospodarczy dla państw członkowskich, aby przełożyły cele transformacyjne na konkretne instrumenty podatkowe. W dokumencie Komisja wskazuje na dwa mechanizmy: przyspieszoną amortyzację oraz ulgi podatkowe dla inwestycji w zielone technologie.

Amortyzacja jako narzędzie proinwestycyjne

Pierwszym z postulatów Komisji jest umożliwienie podatnikom szybszego rozliczania nakładów inwestycyjnych ponoszonych na czyste technologie (np. urządzenia OZE, pompy ciepła, technologie wodorowe, sprzęt CCS) – z możliwością pełnej amortyzacji w roku poniesienia kosztu. Takie rozwiązanie miałoby poprawić płynność niektórych przedsiębiorstw i obniżyć barierę wejścia w kosztowne inwestycje transformacyjne.

Komisja zaleca przy tym wprowadzenie tzw. amortyzacji uznaniowej, dającej podatnikowi swobodę wyboru między trybem standardowym a przyspieszonym. Ma to znaczenie w sytuacjach, gdy podatnik nie jest w stanie w pełni wykorzystać natychmiastowego rozliczenia kosztów w danym roku podatkowym – elastyczność ta pozwoli dopasować harmonogram amortyzacji do faktycznych potrzeb finansowych.

Rozwiązania te są już stosowane od kilku lat w wielu krajach, nie tylko Unii Europejskiej.

Ulgi podatkowe dla strategicznych projektów

Drugim proponowanym instrumentem są ulgi podatkowe dla inwestycji, które przyczyniają się do rozwoju zielonych technologii, ograniczania emisji gazów cieplarnianych oraz poprawy efektywności energetycznej.

Szczególnie interesującym elementem jest propozycja umożliwienia rozliczania ulg nie tylko z podatku dochodowego, ale również z innych zobowiązań podatkowych. To odejście od klasycznego modelu rozliczenia ulgi tylko od podatku dochodowego, z którym mamy do czynienia w polskim prawie podatkowym i zasadniczo także w innych jurysdykcjach. Komisja zaleca również, aby ulgi miały charakter zwrotny, jeśli nie zostaną wykorzystane w określonym czasie.

Zasady projektowania ulg

Komisja Europejska wskazuje trzy główne zasady, które powinny przyświecać projektowaniu skutecznych i zgodnych z celami klimatycznymi zachęt podatkowych.

Ulgi powinny być kierowane wyłącznie na technologie czyste i działania dekarbonizacyjne, z całkowitym wyłączeniem inwestycji związanych z paliwami kopalnymi. Powinny być proste w obsłudze zarówno dla podatników, jak i administracji podatkowej, z jednoznacznymi kryteriami kwalifikowalności. Ważne jest też, aby działały w odpowiednim momencie procesu inwestycyjnego – zachęty powinny być dostępne wtedy, gdy zapadają decyzje inwestycyjne, a nie dopiero po ich realizacji.

Perspektywa dla polskich przepisów

Z punktu widzenia polskiego systemu podatkowego zalecenia Komisji otwierają przestrzeń do dyskusji nad rozszerzeniem istniejących rozwiązań o narzędzia bezpośrednio ukierunkowane na wspieranie transformacji przemysłowej. Choć obecnie w Polsce nie funkcjonują przepisy, które wprost promują inwestycje w dekarbonizację przemysłu, możliwe jest „zielone” wykorzystanie dostępnych instrumentów – w szczególności ulgi badawczo-rozwojowej czy ulgi na robotyzację – do wspierania projektów związanych z technologiami niskoemisyjnymi i transformacją przemysłową.

Wprowadzenie nowych ulg będzie wymagać nie tylko zmian legislacyjnych, ale przede wszystkim dostosowania do ram podatku minimalnego (Pillar Two).

Co dalej?

Państwa członkowskie powinny poinformować Komisję Europejską do końca 2025 r. o środkach wprowadzonych lub planowanych w odpowiedzi na rekomendację, jak również o istniejących rozwiązaniach podatkowych o podobnym charakterze. Komisja będzie monitorować efektywność wdrażanych zachęt, wspierać wymianę dobrych praktyk i koordynować działania w ramach wspólnych celów Clean Industrial Deal.

***

O wdrażaniu unijnych rekomendacji oraz ewentualnych działaniach legislacyjnych będziemy informować na bieżąco. Zachęcamy także do kontaktu w zakresie analizy możliwości wykorzystania obecnie dostępnych instrumentów – w szczególności ulgi B+R – w kontekście zielonych innowacji i inwestycji.

#WIĘCEJ >> https://www.mddp.pl/ulga-br-na-zielone-innowacje/.