Dostawa zabudowanej działki z infrastrukturą towarzyszącą – świadczenie kompleksowe według NSA

W interpretacji indywidualnej wnioskodawca zadał pytanie, czy do całej umowy sprzedaży, na podstawie której przenoszona jest własność zabudowanej działki gruntu oraz własność udziału w działce drogowej, będzie mógł zastosować obniżoną stawkę VAT, o której mowa w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, właściwą dla dostawy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym (tj. obecnie stawkę 8% VAT).

Zdaniem spółki, będzie ona mogła stosować stawkę 8% dla całej dostawy, gdyż sprzedaż działki gruntu zabudowanej budynkiem mieszkalnym oraz prawa własności udziału w działce drogowej z ekonomicznego i gospodarczego punktu widzenia będzie stanowić jedną całość, która nie powinna być sztucznie dzielona dla celów opodatkowani. Zatem przedmiot sprzedaży stanowi jedno kompleksowe świadczenie.

Organ podatkowy w wydanej interpretacji indywidualnej uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. Sprawa trafiła do WSA w Warszawie, który w wyroku z dnia 12 maja 2021 r. (sygn. III SA/Wa 1785/20) nie zgodził się ze stanowiskiem organu i uchylił zaskarżoną interpretację. Organ podatkowy wniósł skargę kasacyjną na powyższy wyrok WSA w Warszawie do NSA.

Wyrok NSA

Dnia 18 lutego NSA wydał wyrok, w którym orzekł, że spółka, dokonując dostawy zabudowanej działki wraz z udziałem w nieruchomości, przez którą przebiega istotna infrastruktura towarzysząca (droga wewnętrzna i zarazem dojazdowa do sieci dróg publicznych), wykonuje jedno świadczenie kompleksowe, opodatkowane jednolitą stawką, właściwą dla świadczenia dominującego, którym jest dostawa działki zabudowanej.

Usługa kompleksowa a VAT

Stanowisko przedstawione przez sądy administracyjne jest zgodne z podejściem TSUE wyrażanym w jego orzeczeniach. Zgodnie z tym podejściem, w przypadku transakcji składającej się z wielu elementów i czynności, należy uwzględnić wszystkie okoliczności jej przeprowadzenia, aby ustalić, czy transakcja prowadzi do dwóch odrębnych świadczeń, czy też stanowi jedno kompleksowe świadczenie dla celów podatku od wartości dodanej.

W sprawie będącej przedmiotem omawianego wyroku, zbycie udziału w działce drogowej, jako wyodrębnione świadczenie, nie stanowi rzeczywistego przedmiotu obrotu, ponieważ zawsze jest związane z dostawą budynków mieszkalnych lub lokali w budynkach wielorodzinnych. Dostawa spornych udziałów towarzyszy zatem nierozerwalnie zasadniczemu elementowi świadczenia, czyli dostawie działki zabudowanej.

Co do zasady, każde świadczenie dla celów VAT powinno być traktowane jako odrębne i niezależne. Jednak, czynność składająca się z jednego świadczenia w sensie ekonomicznym nie powinna być sztucznie rozdzielana, aby nie zakłócać funkcjonowania podatku VAT.