Warunki pełnego odliczenia VAT od wydatków eksploatacyjnych dotyczących samochodu osobowego w firmie

Wyrok NSA z 3 października 2025 r., I FSK 1618/22.

Czego dotyczyła sprawa?

Podatnik prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie usług budowlanych wystąpił o interpretację w sprawie możliwości pełnego odliczenia VAT od wydatków związanych z eksploatacją samochodu osobowego używanego wyłącznie w działalności. Pojazd stanowi środek trwały, został zgłoszony na formularzu VAT-26 i objęty ewidencją przebiegu pojazdu zgodnie z art. 86a ust. 5 ustawy o VAT. Nie jest to pojazd, o którym mowa w art. 86a ust. 9 pkt 1–3 ani w przepisach wydanych na podstawie art. 86a ust. 16 ustawy o VAT, a jego konstrukcja nie pozwala na przewóz co najmniej dziesięciu osób. Podatnik wprowadził regulamin wykluczający użycie auta do celów prywatnych, prowadzi ewidencję potwierdzającą jego wykorzystanie wyłącznie do czynności opodatkowanych, a poza tym posiada dwa inne samochody – prywatny i wykorzystywany w sposób mieszany. W związku z tym zapytał, czy może odliczać w całości VAT od kosztów takich jak paliwo, serwis czy naprawy oraz czy ta ewidencja przebiegu może ograniczyć kwotę VAT podlegającą odliczeniu. Zdaniem podatnika, skoro pojazd jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej, przysługuje mu prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego.

Stanowisko DKIS

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, w interpretacji z 28 lutego 2022 r. (sygn. 0114-KDIP4-2.4012.803.2021.3.MB) uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Wskazał, że parkowanie pojazdu po godzinach pracy pod siedzibą firmy, będącą jednocześnie miejscem zamieszkania podatnika, stwarza potencjalną możliwość wykorzystania samochodu do celów prywatnych. Tym samym, nie można uznać, że pojazd jest wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej. Zdaniem organu sam regulamin korzystania z auta oraz prowadzona ewidencja przebiegu nie są wystarczającymi dowodami na całkowite wykluczenie użytku prywatnego. KIS podkreślił, że decydujące znaczenie ma nie faktyczne, lecz potencjalne wykorzystanie samochodu do celów osobistych. W konsekwencji, podatnikowi nie przysługuje prawo do pełnego odliczenia VAT od wydatków eksploatacyjnych, a jedynie prawo do odliczenia 50% podatku naliczonego, zgodnie z art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a ustawy o VAT.

Stanowisko WSA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie, w wyroku z 28 lipca 2022 r. (sygn. I SA/Rz 272/22) uchylił interpretację Dyrektora KIS, uznając, że podatnik prawidłowo wykazał, iż samochód jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej. Sąd wskazał, że fakt parkowania pojazdu w miejscu zamieszkania, wynikający ze specyfiki prowadzonej działalności, nie przesądza o jego użyciu prywatnym. Podkreślono, że podatnik prowadzi ewidencję przebiegu pojazdu, złożył VAT-26 oraz wprowadził regulamin wykluczający użytek pozagospodarczy. W ocenie sądu, organ błędnie utożsamił potencjalną możliwość użycia auta prywatnie z rzeczywistym jego wykorzystaniem w tym celu. WSA zaznaczył, że przepisy nie uzależniają prawa do pełnego odliczenia podatku od całkowitego wyeliminowania hipotetycznego użytku prywatnego. Gdyby interpretować je tak rygorystycznie, przepis ten byłby w praktyce niemożliwy do zastosowania. W ocenie sądu, organ nie wykazał, by podatnik faktycznie naruszył zasady korzystania z pojazdu. W konsekwencji przyjęto, że ustanowione przez podatnika procedury i ewidencja zapewniają wystarczające wyłączenie użytku prywatnego. Od wyroku WSA organ podatkowy wniósł skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Stanowisko NSA

Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną organu, uznając stanowisko podatnika za prawidłowe. NSA podkreślił, iż w postępowaniu interpretacyjnym organ jest związany stanem faktycznym przedstawionym przez wnioskodawcę i nie może go weryfikować. Skoro podatnik wykazał, że prowadzi ewidencję przebiegu pojazdu, posiada regulamin jego użytkowania oraz inne auta prywatne, organ niesłusznie odmówił mu prawa do 100% odliczenia podatku naliczonego.

Znacznie w VAT

Sprawa pokazuje, że w postępowaniu interpretacyjnym kluczowe jest oparcie się na przedstawionym stanie faktycznym. Jeśli podatnik udokumentuje wyłączne wykorzystanie pojazdu do działalności gospodarczej poprzez ewidencję przebiegu, regulamin użytkowania i zgłoszenie VAT-26, przysługuje mu prawo do pełnego odliczenia VAT, nawet gdy istnieje teoretyczna możliwość użycia auta prywatnie. Orzecznictwo NSA podkreśla, że organ nie może odmówić odliczenia VAT w oparciu o potencjalne, a nie rzeczywiste naruszenie zasad użytkowania pojazdu, co stanowi istotny punkt odniesienia dla interpretacji przepisów VAT dotyczących środków trwałych i ich eksploatacji.