CBAM: Co się zmieni? Przegląd nadchodzących zmian dla importerów

1 stycznia 2026 r. kończy się okres przejściowy obowiązywania mechanizmu CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism). Wejście w życie pełnych regulacji CBAM oznacza nowe obowiązki administracyjne i sprawozdawcze dla importerów towarów spoza UE. Jednocześnie Komisja Europejska zapowiedziała istotne uproszczenia dla małych importerów i zmiany w zasadach rozliczania emisji CO₂. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje, kto zostanie objęty CBAM, jakie zmiany planuje UE i jak się do nich przygotować.

Czym jest CBAM i kogo dotyczy?

CBAM (mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO₂) to kluczowy instrument polityki klimatycznej UE, którego celem jest zapobieganie „ucieczce emisji” – czyli przenoszeniu produkcji wysokoemisyjnej poza terytorium Unii. Mechanizm ten ma wyrównać warunki konkurencji dla producentów unijnych i importerów, nakładając obowiązek rozliczania emisji CO₂ związanych z produkcją wybranych towarów importowanych do UE.

CBAM obejmuje obecnie następujące grupy towarów:

• cement,
• żelazo i stal,
• aluminium,
• nawozy,
• energia elektryczna,
• wodór.

Od 2026 r. importerzy będą musieli rejestrować się w systemie CBAM oraz nabywać specjalne certyfikaty CBAM, odpowiadające śladowi węglowemu sprowadzanych produktów.

Zwolnienie z CBAM dla małych importerów

W ramach pakietu legislacyjnego Omnibus, Komisja Europejska zaproponowała nowy próg zwolnienia dla tzw. „małych importerów”. Jeżeli roczna masa importowanych towarów CBAM (z wyłączeniem wodoru i energii elektrycznej) nie przekracza 50 ton, importer:

• nie będzie musiał rejestrować się w systemie CBAM,
• nie będzie zobowiązany do składania deklaracji ani zakupu certyfikatów.

Szacuje się, że niemal 90% obecnych raportujących stanowią właśnie mali importerzy, odpowiadający jedynie za ok. 1% emisji objętych CBAM. Dzięki zaproponowanym zmianom system skupi się na podmiotach rzeczywiście generujących istotne emisje.

Uwaga: Należy jednak pamiętać, że importerzy zwolnieni z obowiązków CBAM będą musieli stale monitorować wielkość importu, a w razie zbliżania się do progu zwolnienia, zarejestrować się w systemie CBAM.

Zmiany dla importerów przekraczających próg 50 ton

Firmy przekraczające roczny próg 50 ton również mogą liczyć na pewne ułatwienia w rozliczeniach CBAM:

• Odroczenie obowiązku zakupu certyfikatów CBAM – za emisje z 2026 r. obowiązek ten ma zostać przesunięty na 2027 r., co da importerom więcej czasu na przygotowanie się do zakończenia okresu przejściowego.
• Możliwość korzystania z wartości domyślnych (ustalonych przez KE) przy braku dostępu do danych o emisjach rzeczywistych.
• Zmniejszenie wymogu utrzymywania certyfikatów CBAM na indywidualnych rachunkach w danym kwartale z 80% do 50% przewidywanych emisji.

• Wydłużenie terminu na złożenie deklaracji rocznej CBAM – z 31 maja do 31 sierpnia (pierwsza deklaracja za 2026 r. – do 31 sierpnia 2027 r.).
• Możliwość delegowania obowiązków sprawozdawczych innym podmiotom niż agencje celne np. doradcom lub przedstawicielom (choć odpowiedzialność za zgodność z przepisami nadal będzie spoczywać na importerze).

Harmonogram zmian CBAM – co dalej?

Przedstawione propozycje Komisji Europejskiej wymagają jeszcze zatwierdzenia przez Parlament Europejski i Radę UE. Głosowanie planowane jest na drugą połowę 2025 roku. Do tego czasu importerzy powinni:

• śledzić zmiany legislacyjne,
• nawiązać współpracę z dostawcami spoza UE w celu pozyskania danych emisyjnych,
• przygotować się do obowiązków sprawozdawczych.

Jak przygotować firmę na CBAM 2026? Lista kontrolna

CBAM to jedno z największych wyzwań regulacyjnych dla firm importujących towary spoza UE. Niezależnie od tego, czy dana firma będzie korzystać z uproszczeń, czy podlegać pełnemu obowiązkowi rozliczeniowemu warto:

• Zweryfikować kody CN importowanych towarów pod kątem ich objęcia CBAM,
• Oszacować roczną masę importu i ślad węglowy produktów,
• Przygotować się do nowych obowiązków raportowych i rejestracyjnych oraz zakupu certyfikatów,

• Śledzić zmiany legislacyjne – zarówno unijne, jak i krajowe.

CBAM – jak możemy pomóc?

CBAM to jedno z najważniejszych wyzwań regulacyjnych dla importerów w najbliższych latach. Dostosowanie się do nowych obowiązków wymaga zarówno analizy łańcucha dostaw, jak i ścisłej współpracy z partnerami handlowymi oraz doradcami podatkowymi i środowiskowymi. Oferujemy kompleksowe doradztwo w zakresie obowiązków CBAM połączone z doradztwem celnym, VAT i akcyzowym.

Dowiedz się #WIĘCEJ >> https://www.mddp.pl/cbam-graniczny-podatek-weglowy/.