Dzielić czy nie dzielić - świadczenia mieszane w podatku u źródła
Wejście w życie zmian w rozliczaniu podatku u źródła [WHT] (część zacznie efektywnie obowiązywać od 1 lipca 2019 r.) spowodowało, że rozpatrywane od wielu lat wątpliwości interpretacyjne nabiorą nowego, większego znaczenia, m.in. z uwagi na dodatkowe obowiązki i sankcje. Jedna z tych wątpliwości dotyczy kwalifikacji na gruncie podatku u źródła wypłacanego wynagrodzenia za tzw. świadczenia mieszane.
Pojęcie świadczeń mieszanych dotyczy sytuacji, gdy zobowiązanie ma charakter kompleksowy i zawiera w sobie świadczenia o różnym charakterze prawno-podatkowym. Do najczęściej spotykanych przypadków należy udzielenie licencji/przeniesienie praw własności przemysłowej w ramach wykonywanych usług (np. marketingowych) lub sprzedawanych produktów (np. oprogramowania komputerowego). Inne typowe przykłady to usługi o złożonym zakresie np. usługi tzw. wsparcia.
Przepisy krajowe w zakresie podatku u źródła nie regulują kwestii świadczeń złożonych ani nie dają nawet wskazówek, które pozwoliłyby ustalić właściwe opodatkowanie. Wątpliwości w tym zakresie istnieją od dawna. Orzecznictwo organów podatkowych i sądów wypracowało koncepcję (posiłkując się Komentarzem Modelowym do Konwencji OECD), że jeżeli jedno ze świadczeń ma charakter uboczny i znikome znaczenie, to należy je kwalifikować na gruncie podatku u źródła tak samo, jak świadczenie główne.
Problem polega na tym, że pojęcia „uboczny charakter” oraz „znikoma wartość” są nieprecyzyjne i ustalane kazuistycznie. Sytuacją najczytelniejszą będzie taka, gdy wynagrodzenie dotyczące każdego ze świadczeń jest wyodrębnione zarówno w umowie, jak i na fakturze. Ostatnio jednak Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał interpretację, zgodnie z którą rozdzielenia na potrzeby podatku u źródła należy dokonać nawet, jeżeli sporne świadczenie stanowi 3% należności, a na fakturze całe wynagrodzenie stanowi jedną pozycję (sygn. 0111-KDIB1-2.4010.58.2019.1.BG).
Przy całym tym zamieszaniu warto pamiętać, że rozdzielenie świadczenia złożonego na komponenty nie wiąże się tylko z ryzykiem, ale w wielu przypadkach może być dla płatnika (i podatnika) korzystne i porządkujące. Kluczowe znaczenie ma w tym przypadku odpowiednio wczesna kwalifikacja i precyzyjne zredagowanie umowy. Oprócz zagadnienia podatku u źródła takie podejście będzie istotne również ze względu na inne regulacje, np. ograniczenia w zaliczaniu wydatków na usługi niematerialne do kosztów uzyskania przychodów (art. 15e Ustawy o CIT).