W dniu 18 września br. Minister Finansów wydał interpretację ogólną przepisów prawa podatkowego w sprawie zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów do honorarium autorskiego. W interpretacji MF odniósł się do kilku kwestii, które na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych budzą najwięcej wątpliwości płatników.
Minister Finansów przypomniał, że 50% kosztów przysługują wyłącznie twórcom z tytułu korzystania lub rozporządzania przez nich prawami autorskimi, którzy osiągają przychody z tytułów enumeratywnie wymienionych w art. 22 ust. 9b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Możliwość zastosowania 50% kosztów jest ściśle powiązana z powstaniem „utworu” w rozumieniu prawa autorskiego.
Przez „utwór” trzeba rozumieć każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). „Ustalonym utworem” będzie taka jego forma, która daje możliwość zapoznania się z nim osobie trzeciej. Z 50% kosztów skorzystać będzie mógł również utwór jeszcze nieukończony.
Poza ogólnym wyjaśnieniem zakresu stosowania kosztów autorskich, Minister Finansów odniósł się również do kilku kwestii budzących problemy interpretacyjne:
- stosowanie 50% kup w odniesieniu do pracowników
Wskazano, że w takim przypadku z 50% kup skorzystać mogą tylko takie czynności, które prowadzą do powstania konkretnego utworu. Sama działalność twórcza nie jest przedmiotem prawa autorskiego.
Ponadto przedmiotem zawartej umowy o pracę powinno być powstanie konkretnego utworu, a utwór ten powinien następnie zostać przyjęty przez pracodawcę (ustawowo lub umownie – w przypadku programów komputerowych).
Niestety, w interpretacji zabrakło jasnych wytycznych dotyczących ustalania kwoty honorarium, do których można stosować 50% kup. Niemniej Minister Finansów potwierdził, że ustalenie wysokości honorarium leży w zakresie swobody stron umowy (wnioski w tym zakresie odnoszą się zarówno do umów o pracę jak i umów cywilnoprawnych), a fakt uzyskania przychodu z praw autorskich i jego wysokość mogą zostać udokumentowane za pomocą każdego prawnie dopuszczalnego dowodu.
- obowiązki płatnika
W przypadku gdy spełnione są warunki uprawniające do stosowania kosztów autorskich, ich zastosowanie jest obowiązkiem płatnika. Wskazano, że niezastosowanie przysługujących 50% kosztów możliwe jest jedynie w dwóch sytuacjach: (i) gdy koszty te przekroczą w sumie 85 528 zł lub (ii) podatnik złoży oświadczenie o rezygnacji ze stosowania 50% kup.
W każdym innym przypadku gdy powstanie utwór i spełnione są warunki ustawowe łatnik będzie zobowiązany zastosować koszty autorskie przy wyliczaniu zaliczki na podatek osoby zatrudnionej.
W przypadku, w którym po wypłacie wynagrodzenia, dla którego płatnik niesłusznie zastosował 50% kup (np. umowa została rozwiązana przed powstaniem utworu, a wcześniej wypłacono już honorarium) płatnik nie ma obowiązku korygowania wpłaconych zaliczek, a na wystawianej informacji PIT-11 powinien zamieścić informację o faktycznie zastosowanych kosztach i wpłaconych zaliczkach. Jednakże konieczne skorygowanie należnych zaliczek na deklaracji PIT-4R. I co istotne to także podatnik do którego dochodu stosowane są koszty autorskie jest zobowiązany do prawidłowego złożenia zeznania, jeśli okazałoby się, że zastosowano koszty do który np. wskutek nie ukończenia działa był nieuprawniony.
- 50% kup a ulga dla młodych
Potwierdzono, że wynagrodzenie wypłacane w ramach ulgi dla młodych odpowiednio zmniejsza przysługujący limit przychodów, do których można stosować 50% kup.
Ponadto, wskazano także konkretne kategorie podmiotów, tj. nauczyciele akademiccy, pracownicy naukowi, Pracownicy Międzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie oraz pracownicy pionów badawczych w stosunku do których 50% koszty stosowane są na innych uprzywilejowanych warunkach.
Z pewnością wydana interpretacja ogólna nie rozwieje wszystkich wątpliwości pojawiających się u podatników i płatników, niemniej jednak ścią ułatwi podejmowanie decyzji w niektórych przypadkach, ponieważ zastosowanie się do zapisów interpretacji ogólnej nie może działać na niekorzyść podatnika/płatnika, w okresie jej obowiązywania.