10 maja 2019 r. Senat, nie wnosząc żadnych poprawek, przyjął ustawę z dnia 12 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza nowe rozwiązanie, popularnie nazywane jest „białą listą” podatników VAT. W istocie stanowić to będzie rozwinięcie i połączenie w jeden, dotychczas funkcjonującego systemu trzech osobnych wykazów podatników VAT.

Nowy wykaz podmiotów będzie aktualizowany w dni robocze, raz na dobę.

Nowy (połączony) wykaz podmiotów zarejestrowanych (w tym o rejestracji przywróconej), takich które nie zarejestrowano lub wykreślono wyrejestrowanych, będzie uzupełniony o rachunki bankowe tych podmiotów.

Jest to zamiana ważna o tyle, o ile zapłata dokonana na rachunek bankowy inny, niż ujawniony w wykazie – nie będzie stanowić kosztu podatkowego dla spółek i osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą.

Ograniczenie dotyczyć będzie płatności, których wartość przekroczy 15 tys. zł i w części przekazanej na rachunek inny, niż ujawniony na „białej liście”, a zapłata będzie dokonywana w związku z dostawą towarów lub świadczeniem usług, potwierdzonych fakturą, dokonanych przez dostawcę towarów lub usługodawcę zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny.

Jeżeli rozpoznanie wydatku jako koszt, a zapłata (z naruszeniem ustawy) będą miały miejsce w różnych okresach, podatnik będzie zobowiązany zmniejszyć koszty (lub powiększyć przychody) w części płatności dokonanej na rachunek spoza „białej listy”.

Ustawa przewiduje też szczególne zasady opodatkowania, w sytuacji w której rozliczenie nastąpi z pominięciem rachunku bankowego z „białej listy” i z udziałem podmiotu trzeciego (np. faktora). W takiej sytuacji, jeśli podmiot trzeci dokona zapłaty na rachunek spoza białej listy, będzie zobowiązany rozpoznać przychód (w części należności regulowanej na rachunek bankowy spoza „białej listy”).

Idąc dalej, nabywca będzie odpowiadał solidarnie z dostawcą/usługodawcą, całym swoim majątkiem za zaległości podatkowe tego ostatniego w części podatku od towarów i usług proporcjonalnie przypadającej na tę dostawę lub tę usługę, w przypadku gdy zapłata należności zostanie przekazana na rachunek inny niż rachunek z „białej listy”. Zasady odpowiedzialności solidarnej rozciągnięte są również na podmioty trzecie biorące udział w rozliczeniu (np. faktorów).

Odpowiedzialność solidarną, jak też wyłączenie z kosztów (po stronie nabywcy) zaliczenie do przychodów (po stronie podmiotu trzeciego) będzie można uchylić, poprzez poinformowanie KAS o przelewie dokonanym z naruszeniem ustawy i ze wskazaniem rachunku na jaki przelew został dokonany.