Sprzedaż wierzytelności odsetkowych bez kosztów podatkowych

Naczelny Sąd Administracyjny w wydanym 17 kwietnia 2019 rok (sygn. II FSK 1153/17) potwierdził negatywne dla podatników  stanowisko, zgodnie z którym w związku ze sprzedażą wierzytelności odsetkowych zbywanych wraz z kwotą główną udzielonej pożyczki podatnikowi nie przysługuje prawo rozpoznania kosztów podatkowych. Art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wyklucza możliwość rozpoznawania w kosztach podatkowych strat powstałych na odpłatnym zbyciu wierzytelności, przy czym zasada ta nie dotyczy wierzytelności, które wcześniej zostały zarachowane jako przychód należny (ale do wysokości uprzednio zarachowanej jako przychód należny). Przepis nie rozstrzyga wprost kwestii co stanowi koszt uzyskania przychodu, ale często służy systemowej, pośredniej interpretacji zmierzającej do identyfikacji kosztów przy odpłatnym zbywaniu wierzytelności. Wyrok zapadł w wyniku wniosku o interpretację. Wątpliwości podatnika sprowadzały się do odpowiedzi na pytanie czy w związku ze sprzedażą wierzytelności z umowy pożyczki, której spółka udzieliła w przeszłości, spółka będzie mogła  zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wartość nominalną wierzytelności  naliczonych, a niezapłaconych odsetek w kwocie nieprzekraczającej wartości przychodu osiągniętego w związku ze sprzedażą wierzytelności odsetkowych, gdyż przepis zabrania rozpoznania w kosztach „strat”. Podatnik stał na stanowisku, że w jego majątku dojdzie do uszczuplenia poprzez zmniejszenie aktywów (wyzbycie się prawa majątkowego w postaci wierzytelności) i z tego względu powinno przysługiwać prawo do rozpoznania kosztu podatkowego. NSA odmówił jednak prawa do rozpoznania kosztów, tym samym potwierdzając, że kwestia ustalenia  kosztu podatkowego powinna być interpretowana w sposób ścisły. Poniesienie kosztu w ocenie NSA musi wiązać się wyłącznie z faktycznym poniesieniem wydatku (jako wypływ wartości pieniężnych z majątku podatnika), a odniesienie się do kwestii bilansowych (zmniejszenie aktywów czy też zwiększenie strat) nie ma znaczenia z perspektywy oceny możliwości rozpoznania kosztu podatkowego.