Tak jak wskazywaliśmy już w naszych poprzednich wpisach, przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2019 roku, przewidują zwolnienia z obowiązków przygotowywania dokumentacji cen transferowych. I tak obowiązek sporządzenia dokumentacji nie ma zastosowania m.in. do transakcji zawieranych wyłącznie przez podmioty powiązane mające siedzibę lub zarząd w Polsce w roku podatkowym, w którym każdy z tych podmiotów spełnia łącznie następujące warunki:
- nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art.6,
- nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1. pkt 34 i 34a,
- nie poniósł straty podatkowej.
Pierwsze dwa punkty wymienione przez ustawodawcę tj. zwolnienia podmiotowe i przedmiotowe są dość zrozumiałe i jasne dla podatników. Pierwszy warunek dotyczy podmiotów zwolnionych z podatku, wprost wskazanych w artykule 6 Ustawy o CIT takich jak Skarb Państwa, Bankowy Fundusz Gwarancyjny czy fundusze emerytalne utworzone na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.
Drugi warunek dotyczy natomiast dochodów zwolnionych z opodatkowania osiąganych z działalności gospodarczej prowadzonej w specjalnej strefie ekonomicznej a także uzyskanych z działalności gospodarczej określonej w decyzji o wsparciu.
Najwięcej kontrowersji wzbudza trzeci z warunków, mówiący o ponoszeniu straty w roku podatkowym. Podczas prowadzonych przez Ministerstwo finansów konsultacjach dotyczących objaśnień podatkowych dla nowych przepisów, również wskazywano ten temat, jako wymagający doprecyzowania.
Pierwsza wątpliwość dotyczy rodzaju straty podatkowej. Od 2018 wprowadzono tzw. koszyki dochodowe i odrębną kategorię dochodów, jaką są zyski kapitałowe, rozdzielono dochody uzyskiwane z tego źródła od pozostałych dochodów podatników. Od 2019 roku jako odrębne źródło dochodów wyodrębniono również działalność B+R.
Pytanie czy podatnik, który chce skorzystać z ustawowego zwolnienia z obowiązków przygotowywania dokumentacji, powinien osiągać zysk ze wszystkich rodzajów działalności czy na przykład tylko w ramach tego obszaru, do którego przynależy dana transakcja? Czytając literalnie przepisy wydaje się, że powinien osiągać zysk we wszystkich obszarach. Pytanie czy Ministerstwo odniesie się w objaśnieniach do tej kwestii i odpowie na wątpliwości podatników, które były zgłaszane podczas konsultacji? Transakcja dotycząca np. zysków kapitałowych może nie mieć wpływu na stratę osiąganą z innych źródeł przychodów. Konieczne jest doprecyzowanie intencji ustawodawcy, w jakich sytuacjach podatnicy są uprawnieni do skorzystania ze zwolnienia.
Kolejnym obszarem wymagającym doprecyzowania jest sytuacja, kiedy podatnik w deklaracji za dany roku uwzględnia rozliczenie straty z lat poprzednich i wpływ takiego rozliczenia na zastosowanie zwolnienia. Naszym zdaniem nie powinno to wpłynąć na możliwość skorzystania z preferencji. Warunek mówi o poniesieniu straty w roku podatkowym, a nie rozliczania strat z poprzednich lat podatkowych.
Pozytywnie należy ocenić wprowadzenie wielu zwolnień z obowiązków dokumentacyjnych dla podatników, natomiast aby były one powszechnie stosowane, konieczne jest doprecyzowanie warunków zwolnień, tak aby podatnicy czuli się bezpiecznie korzystając z ustawowych preferencji.