Myśląc o dokumentacji cen transferowych, w pierwszej kolejności intuicyjnie większość podatników zastanawia się nad tym, jakie transakcje będą podlegały obowiązkowi dokumentacyjnemu. Jednakże w odniesieniu do przepisów dot. cen transferowych obowiązujących od 1 stycznia 2019 r. warto odwrócić ten proces i zacząć od ustalenia tych transakcji, które nie podlegają temu obowiązkowi. Dlaczego?

Od 1 stycznia 2019 r. wprowadzony został nowy katalog transakcji kontrolowanych nieobjętych obowiązkiem sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych. Jest on na tyle szeroki, że w przypadku podatników, którzy  rozpoczęli już przygotowanie dokumentacji cen transferowych za rok 2018 w oparciu o nowy reżim, z praktyki już widać jak często bardzo znacząco zmniejszona została liczba dokumentacji koniecznych do przygotowania.

Warto przy tej okazji raz jeszcze podkreślić że rok 2018 jest „rokiem przejściowym” i w odniesieniu do obowiązków dokumentacyjnych za ten rok możliwe jest stosowanie przepisów obowiązujących od 1 stycznia 2019 r.

Jakie zatem podejście zastosować przygotowując dokumentację cen transferowych w oparciu o nowy reżim obowiązujący od 1 stycznia 2019 r.? Jak zostało wspomniane powyżej, w pierwszej kolejności warto rozpocząć rozważania od analizy, które transakcje nie będą podlegały obowiązkowi dokumentacyjnemu. W tym celu warto sobie zadać poniższe pytania:

• Czy w ramach moich transakcji mogę zidentyfikować transakcje krajowe tj. zawierane wyłącznie przez podmioty powiązane mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a jeżeli tak to czy żaden z podmiotów powiązanych będących stroną transakcji:

1. nie poniósł straty podatkowej, a także
2. nie korzysta ze zwolnienia podmiotowego od podatku (przewidzianego m.in. dla jednostek budżetowych, czy funduszy inwestycyjnych otwartych),
3. nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego od podatku w zakresie dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie SSE na podstawie zezwolenia lub dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej określonej w decyzji o wsparciu nowych inwestycji?

• Czy mam transakcje objęte decyzją w sprawie porozumienia APA?

• Czy mam transakcje, których wartość w całości i trwale nie stanowi przychodu albo kosztu uzyskania przychodu, z wyłączeniem transakcji finansowych, transakcji kapitałowych oraz transakcji dotyczących inwestycji, środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych?

• Może mam transakcje zawierane wyłącznie ze spółkami tworzącymi podatkową grupę kapitałową w ramach której działam?

• Czy mam transakcje zawierane z podmiotami, z którymi łączą mnie wyłącznie powiązania przez Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego lub ich związki?

• Czy mam transakcje, w których cena została ustalona w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy?

• Czy jestem członkiem grupy producentów rolnych lub wstępnie uznanej grupy producentów owoców i warzyw i zawieram transakcje z innymi członkami, które dotyczą m.in. odpłatnego zbycia produktów wyprodukowanych w gospodarstwach członków takiej grupy?

• Czy mam transakcje, które polegają na przypisaniu dochodu do zagranicznego zakładu położonego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej?

Oczywiście przy tej okazji może pojawić się szereg wątpliwości, bo co np. w sytuacji, gdy zawieram transakcje krajowe z kilkoma podmiotami powiązanym, a jeden z nich osiąga stratę – czy taka transakcja będzie podlegała obowiązkowi dokumentacyjnemu czy nie? Albo czy dla żadnej z transakcji objętych APA nie muszę sporządzać dokumentacji?

Niezależnie od wątpliwości, przeprowadzenie powyższej analizy jest konieczne. Jeżeli bowiem na któreś z powyższych pytań odpowiedź była twierdząca, dla tych transakcji nie ma obowiązku przygotowywania dokumentacji cen transferowych wg nowego reżimu.

Na zakończenie warto podkreślić jeszcze jeden fakt, a mianowicie to, że nawet jeżeli dla danej transakcji nie ma obowiązku dokumentacyjnego, nie zwalania to podatników z obowiązku stosowania cen rynkowych. Bo właśnie „rynkowość” to jest słowo-klucz, które przyświeca wszystkim ostatnim zmianom przepisów w zakresie cen transferowych, co doskonale widoczne jest w przepisach obowiązujących od 1 stycznia 2019 r., a zatem w nowym reżimie.

Podsumowanie:

Jak widać katalog transakcji kontrolowanych nieobjętych obowiązkiem sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych wg nowego reżimu jest bardzo szeroki. Analiza tych przepisów powinna stanowić pierwszy krok przy ustalaniu obowiązków dokumentacyjnych wg przepisów obowiązujących od 1 stycznia 2019 r.