Wczoraj opublikowane zostały projekty zmian w przepisach, obejmujące m.in. obszar cen transferowych. Zmiany dotyczą transakcji realizowanych z rajami podatkowymi oraz uproszczeń związanych z pandemią COVID-19.

Jakie zmiany w zakresie rajów podatkowych?

Projekt przewiduje kilka kluczowych zmian zaostrzających tzw. przepisy antyrajowe, tj.:

• określenie wprost wysokości progu dokumentacyjnego dla transakcji kontrolowanych realizowanych z podmiotami z rajów podatkowych na poziomie 100 000 zł, niezależnie od rodzaju transakcji – w efekcie, również transakcje przychodowe dokonywane z podmiotami z rajów podatkowych będą podlegały obowiązkowi dokumentacyjnemu,
• wprowadzenie możliwości szacowania wartości transakcji innych niż transakcje kontrolowane z podmiotem z raju podatkowego, jeżeli rzeczywisty właściciel (beneficial owner) ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd w raju podatkowym,
• rozszerzenie obowiązku dokumentowania transakcji ze spółkami z rajów podatkowych w sytuacji, kiedy rzeczywisty właściciel (beneficial owner) ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd w tych krajach – przy czym w projekcie wprowadzono domniemanie, że w przypadku dokonywania rozliczeń (czy to przez podatnika czy przez spółki niebędące osobą prawną) z podmiotami z rajów podatkowych, właściciel ekonomiczny ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd w takim kraju,
• zwiększenie obowiązków dokumentacyjnych dla transakcji realizowanych z podmiotami z rajów podatkowych poprzez wymóg uwzględnienia w dokumentacji dodatkowego elementu, tj. uzasadnienia gospodarczego – ma to na celu wyjaśnienie przez podatnika przyczyn gospodarczych realizacji takich transakcji, a tym samym umożliwienie organowi oceny, czy podmiot z raju podatkowego prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą. Podatnicy będą również zobowiązani do przeprowadzenia tzw. testu korzyści (benefit test) i przedstawienia w dokumentacji opisu spodziewanych korzyści ekonomicznych, w tym podatkowych, wynikających z realizowanych transakcji z rajami podatkowymi.

Jakie zmiany w związku z pandemią COVID-19

Projekt przewiduje również zmiany w ustawie z 2 marca 2020 r. (tzw. tarcza 4.0), mające na celu odciążenie podatników z obowiązków o charakterze biurokratycznym i administracyjnym w okresie wychodzenia z kryzysu powstałego w skutek pandemii.

Do zmian w tym zakresie należą:

• zwolnienie z obowiązku przygotowania dokumentacji cen transferowych dla transakcji krajowych, dokonywanych przez podmioty, które nie mogły ze zwolnienia krajowego skorzystać ze względu na poniesienie starty, jeżeli ich przychody w roku podatkowym, dotkniętym kryzysem COVID-19, spadły o co najmniej 50% w odniesieniu do poprzedniego roku podatkowego,
• zniesienie obowiązku posiadania przez podatnika oświadczenia podmiotu powiązanego o fakcie dokonania przez ten podmiot powiązany korekty cen transferowych w tej samej wysokości co podatnik – zniesienie tego obowiązku ma dotyczyć jedynie korekt dokonywanych w okresie zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii,
• wprowadzenie możliwości podpisania oświadczenia o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych za rok podatkowy (obrotowy) lub w momencie, w którym na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obowiązywał stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii ogłoszone w związku z COVID-19, przez:
• osobę fizyczną – w przypadku podmiotu powiązanego będącego osobą fizyczną,
• osobę upoważnioną przez przedsiębiorcę zagranicznego do reprezentowania go w oddziale – w przypadku podmiotu powiązanego będącego przedsiębiorcą zagranicznym posiadającym oddział na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
• osobę uprawnioną do reprezentacji – w przypadku pozostałych podmiotów powiązanych.

Co istotne, nadal nie jest dopuszczalne złożenie oświadczenia przez pełnomocnika.

Nowy dodatkowy obowiązek

Zmiany przewidują nałożenie nowego obowiązku, tj. publikowania strategii podatkowych przez dużych podatników (osiągających przychody powyżej 50 mln EUR) oraz podatkowe grupy kapitałowe (bez względu na wysokość osiąganych przychodów). Podmioty takie będę zobowiązane do publikowania na swoich stronach internetowych bardzo szeroki zakres informacji obejmujący m.in.:

• informacje o transakcjach z podmiotami powiązanymi, których wartość przekracza 5% sumy bilansowej aktywów w rozumieniu przepisów o rachunkowości,
• planowanych i realizowanych restrukturyzacjach,
• informacji na temat rozliczeń z podmiotami z tzw. rajów podatkowych.

Informacje mają odnosić się do każdej ze spółek wchodzących w skład grupy kapitałowej. Co prawda projekt przewiduje, że sprawozdanie nie powinno zawierać informacji objętych tajemnicą handlową, przemysłową, zawodową lub procesu produkcyjnego, jednak zakres publikowanych informacji jest bardzo szeroki i z pewnością wzbudzi kontrowersje.

Wyznaczono bardzo krótki czas na zgłaszanie uwag do projektu ustawy zmieniającej. Można się spodziewać, że projekt szybko przejdzie przez cały proces legislacyjny. Planowane jest jego wejście w życie w zakresie zmian dotyczących rajów podatkowych z dniem 1 stycznia 2021 r. oraz z dniem następującym po dniu ogłoszenia ustawy – w zakresie zmian związanych z pandemią COVID-19.  Będziemy Państwa informować o postępach prac oraz wpływie zmian na obowiązki dokumentacyjne w zakresie cen transferowych.