Wieje dobrym wiatrem dla branży PRS w podatku od nieruchomości

Jedno z ważniejszych zagadnień w 2023 r., które dotyczy podatku od nieruchomości (PON), odnosi się do właściwej stawki dla najmu komercyjnego budynków mieszkalnych. Czy można stosować stawkę preferencyjną dla budynków mieszkalnych, czy też właściwa jest stawka podstawowa dla działalności gospodarczej (prawie 30 razy wyższa)? W ostatnich latach przeważały negatywne dla podatników orzeczenia sądów administracyjnych. Jednak zwrot nastąpił 12 lipca 2023 r., kiedy to zapadł precedensowy wyrok NSA.

W ostatnim czasie zapadły dwa wyroki korzystne dla podatników, tj. wyrok WSA w Warszawie z 15 listopada 2023 r. oraz wyrok NSA z 22 listopada 2023 r. W wyrokach tych potwierdzono, że aby zastosować stawkę preferencyjną PON dla budynków mieszkalnych (konieczny jest taki status budynku w EGiB), kluczowy jest sposób ich wykorzystywania przez najemcę.  Wpływu na stawkę nie ma zaś fakt wprowadzenia budynków czy lokali przez wynajmującego do jego ewidencji środków trwałych. Aby stosować stawkę biznesową musiałoby bowiem dojść do fizycznego ich zajęcia na prowadzenie działalności gospodarczej.

Tym samym możemy uznać, że umacnia się korzystna linia interpretacyjna. Szczególnej wagi są orzeczenia wydane przez NSA. Wcześniejsze stanowisko sądów było kontrowersyjne od strony wykładni prawa oraz w zakresie skutków ekonomicznych i wartości konstytucyjnych. Podatnicy, którzy do tej pory stosowali stawkę preferencyjną, zyskują dodatkowe argumenty na obronę swojego stanowiska. Natomiast podatnicy, którzy stosowali stawkę dla działalności gospodarczej, mogą zastanawiać się nad zmianą rozliczeń, w tym wnioskami nadpłatowymi za lata ubiegłe. Pozytywne są również wieści z praktyki – znane są już przypadki zwrotów nadpłaty przez organy podatkowe jako pokłosie wyroku NSA z 12 lipca 2023 r.

Niemniej warto wspomnieć, że innego zdania był WSA w Krakowie w wyroku z 10 listopada 2023 r, co oznacza, że nie zawsze droga do zmiany rozliczeń musi być prosta. Wciąż też mogą pojawiać się inne stanowiska. Dlatego przy decyzji o zmianie rozliczeń należy mieć na uwadze różne konsekwencje i wybrać optymalną ścieżkę do konkretnej sytuacji. Jeżeli będą zapadać różne wyroki, to nie można wykluczyć, że zagadnienie zostanie skierowane na uchwałę NSA. Z drugiej strony postuluje się dużą nowelizację ustawy o podatkach lokalnych. Potencjalnie nowelizacja, do której ustawodawca jest zmuszony przez Trybunał Konstytucyjny w zakresie budowli, może też objąć zagadnienia stawek PON dla budynków mieszkalnych. To może wydarzyć się nie wcześniej niż od 2025 r.