Formularz WH-OSC. Nowe przepisy i kolejne wątpliwości

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt rozporządzenia w sprawie przedłużenia niektórych terminów wykonywania przez płatników obowiązków w zakresie zryczałtowanego podatku dochodowego.

Tło problemu

Przypomnijmy, że z początkiem roku, po kilku latach zawieszenia stosowania, zaczęły obowiązywać, w nieco zmienionej formie, przepisy dotyczące obowiązkowego poboru podatku u źródła od płatności przekraczających w roku podatkowym 2 mln zł (tzw. „pay and refund”).

Aktualnie przepisy co do zasady wymagają poboru podatku u źródła według nowej stawki wynikającej z ustawy, od wybranych płatności na rzecz podmiotu powiązanego, w części przekraczającej 2 mln zł w roku podatkowym, z wyjątkiem, gdy:

• w konkretnym przypadku wydana została opinia o stosowaniu preferencji, uzyskana w ramach specjalnego postępowania lub
• płatnik złoży oświadczenie (na formularzu WH-OSC), iż po przeprowadzeniu z należytą starannością weryfikacji, nie posiada wiedzy o okolicznościach wykluczających możliwość zastosowania innej niż podstawowa stawki podatku oraz posiada dokumenty niezbędne do zastosowania takiej stawki.

Mając na względzie, że przepisy regulujące system „pay and refund” dotyczą jedynie sposobu, w jaki rozliczany jest podatek u źródła i same w sobie nie wpływają na materialne warunki zastosowania obniżonej stawki tego podatku lub zwolnienia (weryfikowane także w odniesieniu do kwot nieprzekraczających 2 mln zł), płatnicy często decydowali się na złożenie oświadczenia WH-OSC.

W trakcie 2022 r. pojawiły się wątpliwości, czy i kiedy można składać WH-OSC w przypadku kolejnych płatności dokonywanych w roku podatkowym na rzecz tego samego podmiotu.

Nie ma problemu w sytuacji, w której płatnik po złożeniu pierwszego w roku WH-OSC dokonywał następnych wypłat przez kolejne dwa miesiące. W takiej sytuacji skuteczne było „pierwotnie” złożone WH-OSC, które wystarczyło potwierdzić przez złożenie przez płatnika „następczego” oświadczenia WH-OSC. Czyniło to zadość warunkom stosowania przez płatnika „preferencji” w podatku u źródła w tym okresie.

Najistotniejsza praktyczna wątpliwość, jaka pojawiła się w związku z kolejnymi wypłatami i oświadczeniem WH-OSC dotyczy możliwości złożenia kolejnego formularza w sytuacji, w której minęły już ponad dwa pełne miesiące od złożenia pierwotnego oświadczenia. Z dosłownego brzmienia przepisu zaczęto wyprowadzać tezę, iż złożenie takiego oświadczenia nie jest możliwe. W konsekwencji faktyczny okres skuteczności oświadczenia WH-OSC okazał się wynosić nie dłużej niż 4 miesiące w roku. Dla wypłat dokonywanych np. po 3 lub 4 miesiącach od pierwszego oświadczenia, nie jest możliwe ponowne złożenie WH-OSC (jakkolwiek taka interpretacja jest dyskusyjna). 

W odpowiedzi na zgłaszane wątpliwości, w ostatnich tygodniach opublikowano projekt nowelizacji ustawy o CIT (z 28 czerwca 2022 r.), zgodnie z którym od przyszłego roku dalsze niepobieranie podatku na podstawie raz złożonego oświadczenia będzie wydłużone z dwóch do siedmiu miesięcy.

Projekt rozporządzenia

1 sierpnia na stronach Rządowego Centrum Legislacji został natomiast opublikowany projekt rozporządzenia Ministra Finansów, datowany na 27 lipca 2022 r.

Zgodnie z §1 projektowanego rozporządzenia przedłuża się dla płatników zryczałtowanego podatku dochodowego termin, o którym mowa w art. 41 ust. 20 ustawy o PIT i art. 26 ust. 7f ustawy o CIT, do końca roku podatkowego, w którym płatnik złożył oświadczenie określone odpowiednio w art. 41 ust. 15 ustawy o PIT i art. 26 ust. 7a ustawy o CIT, a przedłużenie ma zastosowanie do oświadczeń, o których mowa w art. 41 ust. 15 ustawy o PIT i art. 26 ust. 7a ustawy o CIT, złożonych do dnia 31 grudnia 2022 r.

Zgodnie natomiast z §2 przedłuża się dla płatników zryczałtowanego podatku dochodowego termin, o którym mowa w art. 41 ust. 21 ustawy o PIT i art. 26 ust. 7g ustawy o CIT, do końca miesiąca następującego po zakończeniu roku podatkowego, o którym mowa w § 1.

Projektowane rozporządzenie przewiduje więc:

• przedłużenie do końca roku podatkowego terminu, w którym płatnik może nie pobierać podatku według podstawowej stawki podatku, na podstawie uprzednio złożonego oświadczenia WH-OSC; przedłużenie to obejmie oświadczenia złożone do 31 grudnia 2022 r.,
• przedłużenie terminu na złożenie WH-OSC następczego do końca miesiąca następującego po zakończeniu roku podatkowego, o którym mowa powyżej.

Zgodnie z projektem rozporządzenie ma wejść w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. Wobec braku dodatkowych przepisów przejściowych i wprowadzających, wydaje się, że wydłużony okres obowiązywania będzie dotyczyć tylko tych oświadczeń, które „będą ważne” w momencie wejścia w życie rozporządzenia. Innymi słowy te oświadczenia WH-OSC, które z racji upływu czasu zdążyły już „stracić ważność” przed wejściem w życie rozporządzenia, nie zostaną nową regulacją objęte.