CIT estoński – zapowiedź zmian w przepisach

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt zmian w przepisach regulujących podatki dochodowe. Jednym z kluczowych obszarów nowelizacji jest CIT estoński.

Nowe regulacje przewidują zarówno rozwiązania zwiększające obciążenia, jak i modyfikacje ułatwiające stosowanie ryczałtu od dochodów spółek.

Poniżej przedstawiamy najważniejsze propozycje zmian w zakresie CIT estońskiego, które mogą istotnie wpłynąć na sytuację przedsiębiorców.

SZERSZA DEFINICJA UKRYTYCH ZYSKÓW

Projekt zakłada usunięcie przesłanki związku świadczenia z prawem do udziału w zysku.
Dodatkowo katalog ukrytych zysków ma zostać poszerzony o nowe kategorie, m.in.:

• • opłaty z tytułu najmu i dzierżawy,
  • należności za korzystanie ze znaków towarowych,
  • koszty usług niematerialnych,
  • świadczenia na podstawie art. 176 KSH.

W praktyce oznacza to, że nawet rynkowe transakcje z podmiotami powiązanymi (np. najem nieruchomości od wspólnika) będą traktowane jako ukryte zyski i podlegały opodatkowaniu. Można przyjmować, że nowelizacja spowoduje również, że pożyczki udzielane przez spółkę estońską będą podlegały opodatkowaniu (obecnie jest to kwestia sporna).

WPROWADZENIE DEFINICJI WYDATKÓW NIEZWIĄZANYCH Z DZIAŁALNOŚCIĄ

Dotychczasowa treść przepisów nie przewidywała jednoznacznej definicji takich wydatków. Resort finansów planuje to zmienić – zgodnie z projektem, za niezwiązane z działalnością uznawane będą wszystkie koszty, które nie służą osiągnięciu, zabezpieczeniu lub zachowaniu przychodów.

Dodatkowo do tej kategorii wprost włączone zostaną zobowiązania sankcyjne o charakterze publicznoprawnym (np. kary administracyjne, odsetki podatkowe).

Z punktu widzenia praktyki podatkowej zmiana ma raczej charakter porządkujący, choć nie można wykluczyć, że w oparciu o nową definicję organy podatkowe będą przyjmowały szerszy zakres pojęcia niż dotychczas.

NOWE DOMNIEMANIE DOTYCZĄCE WYPŁAT ZYSKÓW

Kolejna zmiana dotyczy dywidend wypłacanych po zakończeniu korzystania z estońskiego CIT.

Obecnie przepisy przyjmują korzystne dla spółek domniemanie, że w pierwszej kolejności wypłacane są zyski „zwykłe”, a dopiero później te objęte ryczałtem. Dzięki temu można odraczać opodatkowanie zysków estońskich, których wypłata skutkuje powstaniem obciążeń w CIT.

Projekt odwraca tę zasadę – każda dywidenda wypłacona po zakończeniu stosowania estońskiego CIT będzie traktowana tak, jakby pochodziła z okresu opodatkowanego ryczałtem. Projekt zmian przepisów może prowadzić do wniosku, że w przypadku wypłaty dywidendy po 1 stycznia 2026 r. nie będzie możliwe obalenia takiego domniemania chociażby poprzez doprecyzowanie w ramach uchwały o wypłacie dywidendy.

ZŁAGODZENIE WYMOGÓW FORMALNYCH

Na tle wielu niekorzystnych propozycji, jedną zmianę należy ocenić pozytywnie. Dotyczy ona spółek, które wdrożyły CIT estoński w trakcie roku podatkowego.

Obecnie uchybienia formalne, takie jak brak podpisu członków zarządu pod sprawozdaniem finansowym złożonym w terminie, mogą skutkować utratą prawa do stosowania ryczałtu. Po zmianach takie braki nie będą automatycznie dyskwalifikowały podatnika, o ile spełnione są wszystkie inne warunki.

Warto jednak podkreślić, że złagodzenie to ma charakter retroaktywny i dotyczy jedynie spółek, które rozpoczęły stosowanie CIT estońskiego przed 1 września 2025 r.

DEFINICJA PODATNIKA ROZPOCZYNAJĄCEGO DZIAŁALNOŚĆ

W projekcie przewidziano również doprecyzowanie przepisów w zakresie statusu podatników rozpoczynających działalność. Status podatnika rozpoczynającego prowadzenie działalności wiąże się z szeregiem preferencji w zakresie stosowania CIT estońskiego.

Obecnie brak ustawowej definicji prowadzi do istotnych rozbieżności interpretacyjnych, w szczególności w przypadku spółek powstałych z przekształcenia (np. działalności osób fizycznych).

Nowelizacja zakłada wprowadzenie do ustawy o CIT definicji podatnika (podmiotu) rozpoczynającego działalność lub rozpoczynającego prowadzenie działalności, zgodnie z którą status taki nie będzie przysługiwał podmiotom kontynuującym działalność gospodarczą prowadzoną wcześniej przez inne podmioty.

Rozwiązanie to działa na niekorzyść podatników, gdyż zawęża katalog sytuacji, w których możliwe będzie skorzystanie z preferencji podatkowych przewidzianych dla nowych przedsiębiorców. Należy podkreślić, że jednoosobowa działalność gospodarcza nie jest podatnikiem CIT – oznacza to, że w przypadku przekształcenia JDG w spółkę kapitałową, nowy podmiot nie będzie traktowany jako „rozpoczynający działalność” w rozumieniu ustawy.
W efekcie spółka taka utraci możliwość korzystania z ulg i preferencji dedykowanych wyłącznie dla nowych podatników CIT.

ZMIANY W RYCZAŁCIE OD PRZYCHODÓW EWIDENCJONOWANYCH

Projektowane przepisy przewidują zwiększenie obciążeń w przypadku realizacji przez wspólników  świadczeń na rzecz spółek. W praktyce może to dotknąć również spółek stosujących CIT estoński oraz ich wspólników (jeśli osiągane przez nich przychody są opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych).

Ustawodawca proponuje, aby przychody z tytułu usług świadczonych na rzecz podmiotów powiązanych podlegały opodatkowaniu według jednolitej stawki ryczałtu w wysokości 17%.

PODSUMOWANIE

Planowane zmiany w estońskim CIT to mieszanka ułatwień i nowych obciążeń:

• • utrudnienia i wyższe ryzyka – znaczne poszerzenie katalogu ukrytych zysków oraz odwrócenie zasad rozliczania dywidend,
  • nowa definicja wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą,
  • częściowe uproszczenia – rezygnacja z nadmiernego formalizmu przy wdrażaniu ryczałtu.

Dla wielu spółek zmiany oznaczać będą konieczność ponownego przeanalizowania relacji
z podmiotami powiązanymi oraz bardziej ostrożnego planowania dystrybucji zysków.

Mimo projektowanych zmian estoński CIT pozostaje atrakcyjnym sposobem opodatkowania dla spółek, jednak jego stosowanie stanie się bardziej wymagające pod względem analizy podatkowej i zgodności z przepisami.

Powyższe zmiany są na etapie prac rządowych. Mogą ulec modyfikacji w trakcie dalszego procesu legislacyjnego.

Jeżeli nowe regulacje mogą mieć wpływ na Państwa sytuację, prosimy o kontakt z:

lub z Państwa doradcą ze strony MDDP.

Niniejszy Tax Alert nie stanowi porady prawnej ani podatkowej. MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy spółka doradztwa podatkowego spółka akcyjna nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie informacji zawartych w komunikacie bez wcześniejszego zasięgnięcia opinii doradców prawnych lub podatkowych.

***

#WIĘCEJ informacji o zaproponowanych zmianach w CIT i PIT w naszych ostatnich Tax Alertach >>
CIT 2026 na horyzoncie – szykuj się na zmiany oraz
PIT pod lupą – rząd szykuje nowe regulacje

Zapraszamy również na naszą stronę >> 
CIT estoński oraz
CIT – doradztwo podatkowe MDDP.