Obowiązkowy KSeF z lekkim poślizgiem na ostatniej prostej w Parlamencie

Prace nad ustawą wprowadzającą obowiązkowy KSeF są już praktycznie na ukończeniu. Ustawa została uchwalona przez sejm 18 czerwca br. i 20 czerwca trafiła do senatu. W toku prac sejmowych przyjęto kilka poprawek. Nie wpływają one jednak istotnie na całokształt funkcjonowania obowiązkowego KSeF.

Co ciekawe, na etapie prac nad ustawą w senacie, komisja Budżetu i Finansów Publicznych przyjęła wniosek o odrzucenie ustawy w całości. Wniosek ten nie był spowodowany krytycznymi uwagami co do samego KSeF, a faktem, że do ustawy wprowadzającej obowiązkowy KSeF dołożono zmiany do ustawy o służbie cywilnej, w ogóle niezwiązane z KSeF. Zmiany te, w ocenie senatorów, były niezgodne z konstytucją z powodu nieprzekazania projektu ustawy właściwym podmiotom w celu wyrażenia opinii w toku rządowego postępowania legislacyjnego.

Wniosek o odrzucenie ustawy i jego przyjęcie przez senat jest nieco zaskakującym zwrotem akcji. Czy to oznacza, że obowiązkowy KSeF upadnie i nie zostanie wdrożony? Bynajmniej. Odrzucenie ustawy przez senat co prawda wprowadza pewne zamieszanie wokół projektu KSeF, niemniej zakładając, że obóz rządzący zbierze w sejmie wymaganą większość głosów, weto senatu zostanie odrzucone na najbliższym posiedzeniu sejmu (28 lipca br.) i ustawa zostanie skierowana do podpisu prezydenta. Wówczas data 1 lipca 2024 r. już definitywnie będzie wyznaczała wejście w życie obowiązkowego KSeF, a podatnicy będą mieli niecały rok na przygotowania. Istnieje wprawdzie pewne nieznaczne prawdopodobieństwo, że sejm nie zdoła odrzucić weta senatu a wówczas ustawa faktycznie upadnie bez realnych szans na powtórne procedowanie w obecnej kadencji. Przypomnijmy, że taki los spotkał ustawę o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta, gdzie zabrakło dwóch głosów do tego, aby sejm przyjął ustawę mimo odrzucenia przez senat.

Odnosząc się do zmian wprowadzonych przez sejm, warto odnotować wprowadzony do przepisów brak konieczności zamieszczania kodu QR na fakturach przekazywanych podmiotom niemającym dostępu do KSeF (np. podmiotom zagranicznym). Dodano bowiem możliwość zwolnienia sprzedawcy przez nabywcę niebędącego czynnym podatnikiem VAT z obowiązku podania kodu QR lub oznaczenia faktury. Nie jest to rozwiązanie idealne, niemniej dla części podatników może stanowić pewnego rodzaju ułatwienie. Nie będą oni musieli korzystać z kodów QR. Będzie to jednak wiązało z dodatkowym obowiązkiem udokumentowania faktu, że nabywca zwolnił sprzedawcę z tego obowiązku.

W ramach poprawek doprecyzowano również kwestię komunikatów publikowanych w razie awarii systemu, które zgodnie ze zmianami wprowadzonymi przez sejm będą obejmowały oddzielnie komunikat o rozpoczęciu awarii i komunikat o jej zakończeniu. Niestety mimo zgłaszanych postulatów wydłużenia czasu na przesłanie faktury wystawionej w trybie offline, czyli m.in. z powodu awarii po stronie podatnika, nie wprowadzono żadnych zmian w tym zakresie i pozostawiono termin jednego dnia roboczego.

Przy okazji prac nad ustawą przedstawiono również statystyki dotyczące dotychczasowego funkcjonowania KSeF. Wynika z nich, że na środowisku testowym wystawiono do tej pory 66 mln faktur, na środowisku demo 466 tys., a na środowisku produkcyjnym 54 tys. faktur. Widać zatem, że podatnicy aktywnie interesują się wdrożeniem KSeF badając jego możliwości i wymagania. Tym samym jedynie niewielki odsetek zdecydował się na korzystanie dobrowolnie z systemu do wystawiania faktur.

Warto także nadmienić, że opublikowano finalną wersję schemy e-faktury, tj. wersję FA(2). Ma ona być obsługiwana na środowisku testowym już od lipca br., a od września ma już być wersją obowiązującą na środowisku produkcyjnym. Jest to bardzo dobre rozwiązanie, aby ta sama schema była stosowana w okresie fakultatywnego i obowiązkowego systemu. Pozwoli to firmom wdrożyć fakturowanie elektroniczne jeszcze w systemie dobrowolnym w charakterze wcześniejszego przetestowania wdrożonych w firmie zmian od strony technicznej i procesowej. Powyższe rozwiązanie można zastosować przynajmniej w odniesieniu do części wystawianych lub otrzymywanych dokumentów. Co do zawartości schemy, to w stosunku do wersji roboczej opublikowanej na przełomie maja i czerwca nie nastąpiły istotne zmiany. Zmiany te ograniczają się przede wszystkim do modyfikacji prezentacji danych o fakturach zaliczkowych.