Wyrok TSUE z 8 września 2022 r. w sprawie C 368/21 R.T. przeciwko Hauptzollamt Hamburg

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczył wykładni art. 30 i 60 Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej i został złożony w ramach sporu między R.T. a  Głównym Urzędem Celnym w Hamburgu. Spór dotyczył opodatkowania podatkiem VAT importu pojazdu wprowadzonego na terytorium Unii Europejskiej z naruszeniem przepisów celnych.

R.T., zamieszkały w Niemczech, nabył pojazd w Gruzji i tam go zarejestrował. Następnie  R.T. podróżował tym pojazdem z Gruzji do Niemiec, przez Turcję, Bułgarię, Serbię, Węgry i Austrię, lecz nie zgłosił pojazdu w urzędzie celnym przywozu. Pojazd w trakcie użytkowania w Niemczech został odnotowany przy okazji naruszenia kodeksu drogowego oraz poddany kontroli przez Urząd Celny.

W konsekwencji decyzją ustalającą wysokość należności celnych przywozowych Urząd Celny zobowiązał R.T. do zapłaty kwoty 4048,13 EUR tytułem należności celnych i kwoty 8460,59 EUR jako VAT z tytułu importu.

Urząd Celny oddalił odwołanie R.T. od decyzji, w związku z czym R.T. wniósł skargę o uchylenie tej decyzji do Sądu ds. finansowych w Hamburgu, przy czym zaskarżył jedynie decyzję określającą kwotę VAT z tytułu importu.

Sąd odsyłający chciał ustalić, czy Urząd Celny jest również właściwy do określenia kwoty VAT z tytułu importu. Dlatego zwrócił się do Trybunału z pytaniem, czy art. 30 i 60 Dyrektywy 2006/112/WE należy interpretować w ten sposób, że do celów VAT miejsce importu pojazdu zarejestrowanego w państwie trzecim i wprowadzonego do Unii z naruszeniem przepisów celnych:

• znajduje się w państwie członkowskim, w którym naruszenie to zostało popełnione i w którym pojazd został po raz pierwszy użyty w Unii,

czy

• w państwie członkowskim, w którym ten, kto dopuścił się naruszenia obowiązków celnych, ma miejsce zamieszkania i faktycznie używa pojazdu?

W wyroku z 8 września 2022 r. Trybunał orzekł, że we wskazanym przypadku art. 30 i 60 Dyrektywy 2006/112/WE należy interpretować w ten sposób, że do celów VAT miejsce importu pojazdu zarejestrowanego w państwie trzecim i wprowadzonego do UE z naruszeniem przepisów celnych znajduje się w tym państwie członkowskim, w którym osoba, która dopuściła się naruszenia obowiązków celnych, ma miejsce zamieszkania i faktycznie używa pojazdu.

Znaczenie w VAT

Odnosząc się do przepisów Dyrektywy 2006/112/WE na mocy:

• 30 import towarów oznacza wprowadzenie na terytorium Unii towarów, które nie znajdują się w swobodnym obrocie,
• 60 stanowi, że miejscem importu towarów jest państwo członkowskie, na którego terytorium znajdują się towary w momencie ich wprowadzenia do Unii.

Niemniej jednak intepretując powyższe przepisy Trybunał w swoich rozważaniach wskazał że:

• Zobowiązania z tytułu VAT od importu oraz należności celnych powstają w wyniku przywozu towarów do Unii i wprowadzenia ich w dalszej kolejności do obrotu gospodarczego w państwach członkowskich.

• Do długu celnego może dojść należność z tytułu VAT, jeżeli w zakresie dotyczącym niezgodnego z prawem działania prowadzącego do powstania długu celnego można przypuszczać, że dane towary zostały wprowadzone do obrotu gospodarczego UE i mogły być przedmiotem konsumpcji, powodując powstanie obowiązku podatkowego w VAT.

• Ponadto pojazd prywatny, wprowadzony z naruszeniem przepisów celnych, należy uznać za wprowadzony do obrotu gospodarczego w państwie członkowskim miejsca zamieszkania podatnika tj. w Niemczech, niezależnie od jego pierwszego użycia i fizycznego wjazdu na terytorium UE w Bułgarii w celu tranzytu.