Dywidendy rzeczowe w CIT estońskim

Opodatkowanie ryczałtem od dochodów spółek [Estoński CIT], jako bardzo atrakcyjna  forma opodatkowania działalności osób fizycznych, stale zyskuje na popularności. Świadczy o tym fakt, że z roku na rok zwiększa się grono podatników opodatkowanych Estońskim CIT. Jeden ciekawy wątek Estońskiego CIT dotyczy dywidendy rzeczowej.

Kiedy podatek w Estońskim CIT

Estoński CIT odracza  opodatkowania zysku do dnia podjęcia uchwały o przeznaczeniu tego zysku lub wystąpienia zdarzeń z nim zrównanych.

Ustawa o CIT zawiera zamknięty katalog dochodów, które podlegają opodatkowaniu Estońskim CIT, w tym  m.in. dochód z tytułu podzielonego zysku oraz dochód przeznaczony na pokrycie strat, dochód z tytułu ukrytych zysków czy też wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą.

Wypłata dywidendy

W Estońskim CIT, tak samo jak w klasycznym rozliczeniu, podatek PIT od  dywidendy otrzymanie przez udziałowców/akcjonariuszy wynosi 19%, przy czym jest możliwość pomniejszenia tego podatku o:

• 90% kwoty odpowiadającej iloczynowi procentowego udziału wspólnika w zysku spółki, obliczanego na dzień nabycia przez niego prawa do wypłaty podzielonego zysku, jeśli zysk ten był opodatkowany ryczałtem w wysokości 10% podstawy opodatkowania.
• 70% kwoty odpowiadającej iloczynowi procentowego udziału wspólnika w zysku spółki, obliczanego na dzień nabycia przez niego prawa do wypłaty podzielonego zysku, jeśli zysk ten był opodatkowany ryczałtem w wysokości 20% podstawy opodatkowania.

W praktyce wypłata dywidendy może przyjąć dwojaką formę, a mianowicie:

• klasyczną, której istota sprowadza się do wypłaty środków pieniężnych i jest rozwiązaniem powszechnie stosowanym,
• rzeczową, gdzie wypłata następuje w formie świadczenia rzeczowego (np. nieruchomości, maszyny).

Dywidenda rzeczowa a podatek?

Podatnicy, którzy osiągnęli w okresie opodatkowania Estońskim CIT zysk oraz zdecydowali się na jego dystrybucje poprzez wypłatę dywidendy w formie rzeczowej, powinni zakwalifikować przedmiotową wypłatę należności dywidendowych jako wypłatę zysku netto, o której mowa w art. 28 ust. 1 pkt. 1 ustawy o CIT.

Jak wskazał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej [DKIS] w jednej z interpretacji, wypłata zysku osiągniętego w okresie opodatkowania Estońskim CIT niezależnie od tego czy przyjmie formę wypłaty środków pieniężnych, czy też rzeczowych, będzie podlegało opodatkowaniu Estońskim CIT[1].

Czy dywidenda rzeczowa stanowi ukryty zysk?

Na gruncie ustawy o CIT przez ukryte zyski rozumie świadczenia pieniężne, niepieniężne, odpłatne, nieodpłatne lub częściowo odpłatne, wykonane w związku z prawem do udziału w zysku, inne niż podzielony zysk, których beneficjentem, bezpośrednio lub pośrednio, jest udziałowiec, akcjonariusz albo wspólnik lub podmiot powiązany bezpośrednio lub pośrednio z podatnikiem lub z tym udziałowcem, akcjonariuszem albo wspólnikiem (art. 28m ust. 3 ustawy o CIT).

Co więcej w objaśnieniach podatkowych Ministra Finansów z 23 grudnia 2021 r., pt. „Przewodnik do Ryczałtu od dochodów spółek” [Objaśnienia MF] wskazano, że ukrytym zyskiem może być w istocie każdy świadczenie, a katalog ustawowy stanowi jedynie przykładowe zestawienie transakcji mogących zostać uznane za ukryty zysk.

Natomiast DKIS w tym zakresie prezentuje korzystne dla podatników stanowisko wskazując, że jeżeli wartość dywidendy rzeczowej będzie odpowiadać wartości rynkowej to wówczas nie dojdzie do powstania dochodu z ukrytych zysków[2]

W praktyce ustalenie wartości rynkowej przedmiotu dywidendy rzeczowej może zostać udokumentowane operatem, bądź wyceną rzeczoznawcy w celu zminimalizowania ryzyka w zakresie uznania takiej dywidendy za ukryty zysk.

Przychód podatkowy a dywidenda rzeczowa?

Kolejna wątpliwość powstająca w praktyce sprowadza się do tego czy wypłata  dywidendy rzeczowej będzie stanowić przychód z tytułu uregulowania zobowiązania przez wykonanie świadczenia niepieniężnego, stosownie do art. 14a ustawy o CIT.

Ze względu na to, że Estoński CIT stanowi alternatywną wobec klasycznego CIT formę opodatkowania, to dla ustalenia podstawy opodatkowania Estońskim CIT odwołać się należy do zasad wynikających z przepisów ustawy o rachunkowości. Natomiast regulacje odnoszące się do klasycznego CIT nie znajdą w tym zakresie zastosowania, a zatem także art. 14a ustawy o CIT, który przewiduje powstanie przychodu podatkowego w przypadku uregulowania w całości lub części zobowiązania przez wykonanie świadczenia niepieniężnego.

Tym samym wypłata dywidendy rzeczowej może okazać się korzystniejsza dla podatników opodatkowanych Estońskim CIT niż w przypadku klasycznego rozliczenia.

Podsumowanie

Dywidenda rzeczowa jest prawnie dopuszczalną formą podziału zysków, która co do zasady podlega opodatkowaniu  Estońskim CIT, tak jak dywidenda pieniężna.  Co więcej, wypłata dywidendy rzeczowej może okazać się korzystniejsza aniżeli na gruncie klasycznego CIT. Przed podjęciem decyzji co do wypłaty dywidendy rzeczowej koniecznym jest oszacowanie jej wartości w taki sposób, by odpowiadała wartości rynkowej.

***

[1] Interpretacja z 15 marca 2024 r., DKIS, sygn. 0111-KDIB2-1.4010.605.2023.1.AS.

[2] Interpretacja z 15 marca 2024 r., DKIS, sygn. 0111-KDIB2-1.4010.605.2023.1.AS.