Planowane uproszczenie obowiązków dokumentacyjnych dla transakcji rajowych

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt ustawy, który zakłada zmianę przepisów dotyczących obowiązków dokumentacyjnych w zakresie tzw. transakcji rajowych (przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2021 r.).

Jakie zmiany nas czekają?

1. Podwyższenie progów istotności dla transakcji rajowych

Ministerstwo Finansów proponuje ograniczenie obowiązków dokumentacyjnych poprzez podwyższenie progów istotności:

• dla bezpośrednich transakcji rajowych: do 200 tys. zł;
• dla pośrednich transakcji rajowych: do 2,5 mln zł w przypadku transakcji towarowych oraz finansowych, natomiast w przypadku pozostałych transakcji próg istotności pozostaje na poziomie 500 tys. zł.

Jednocześnie nowelizacja zakłada, że dana transakcja może być uznana za pośrednią transakcję rajową, jeżeli beneficjentem rozliczenia z tytułu tej konkretnej transakcji jest podmiot rajowy.

2. Wprowadzenie ograniczenia obowiązku dokumentacyjnego w relacjach krajowych

W przypadku transakcji krajowych nowelizacja przewiduje, że obowiązek dokumentacyjny w zakresie pośrednich transakcji rajowych ma spoczywać wyłącznie na podmiocie otrzymującym należność. Jak wynika z treści uzasadnienia do proponowanych przepisów, podmiot otrzymujący wynagrodzenie w ramach realizowanej transakcji posiada najlepszą wiedzę co do tego, czy jest czy nie jest rzeczywistym właścicielem otrzymanej należności.

W porównaniu do dotychczas obowiązujących przepisów projektowana zmiana przewiduje zatem przeniesienie ciężaru dokumentacyjnego z nabywcy na sprzedawcę. Tymczasem, zgodnie z aktualnym stanowiskiem Ministerstwa Finansów[1], w przypadku pośrednich transakcji rajowych aktualne przepisy dotyczą strony kosztowej, czyli co do zasady transakcji zakupowych z perspektywy podatnika.

Proponowane zmiany zakładają natomiast, że w przypadku transakcji krajowych to wyłącznie na podmiocie otrzymującym należność ciążą obowiązki weryfikacji rzeczywistego właściciela. Tym samym podatnik wypłacający wynagrodzenie krajowemu kontrahentowi z tytułu danej transakcji nie będzie miał obowiązku dokumentacyjnego nawet w przypadku, gdy rzeczywistym właścicielem należności będzie podmiot rajowy. Obowiązek ten będzie ciążył wyłącznie na sprzedawcy.

3. Likwidacja domniemania rezydencji rzeczywistego właściciela; wyłączenie stosowania przepisów dot. pośrednich transakcji rajowych

Z obowiązków dotyczących pośrednich transakcji rajowych wyłączono podmioty, które nie dokonują w danym roku podatkowym lub roku obrotowym rozliczeń związanych z otrzymaną należnością z podmiotem rajowym lub nie są powiązane z podmiotem rajowym.

Spełnienie powyższych przesłanek dotyczących istnienia powiązań lub rozliczeń z podmiotem rajowym będzie mogło być (ale nie jest to warunek konieczny) potwierdzone oświadczeniem podmiotu otrzymującego należność.

4. Termin wejścia zmian

Co do zasady, nowelizacja ma wejść w życie 1 stycznia 2023 r., niemniej przepisy o cenach transferowych mają obowiązywać już z dniem następnym po dniu ogłoszenia.

Jednocześnie Ministerstwo Finansów proponuje, aby podmioty zobowiązane do badania przesłanek dokumentacji cen transferowych w transakcjach rajowych miały możliwość wyboru stosowania nowych regulacji w pewnym zakresie do lat wstecznych.

W konsekwencji podatnicy wedle swojego wyboru będą mogli w dalszym ciągu stosować dotychczasowe przepisy bądź nowe przepisy już w odniesieniu do transakcji realizowanych w 2021 r. Mając jednak na uwadze, że nowelizacja jest dopiero na etapie prac projektowych istnieje realna obawa, czy nowe przepisy wejdą w życie przed ostatnim kwartałem roku. Tym samym podatnicy, którzy już w odniesieniu do 2021 r. chcieliby skorzystać z proponowanych zmian, muszą przygotować się na oczekiwanie na ostateczne wersje przepisów, a zarazem na ryzyko związane z niewystarczającym czasem na realizację ciążących na nich obowiązków dokumentacyjnych.

*****

[1] Interpretacja ogólna nr DCT2.8203.2.2021 z 9 grudnia 2021 r. w sprawie pojęcia transakcji kontrolowanej o charakterze jednorodnym

*****

W przypadku zainteresowania powyższymi informacjami i ich wpływem na Państwa działalność, prosimy o kontakt z:

lub Państwa doradcą ze strony MDDP.