Firmy: co z VAT od 40 zł za goszczenie Ukraińców

Domaganie się podatku od pomocy Ukraińcom byłoby wizerunkową porażką fiskusa, jednak eksperci zastanawiają się jak podejść do tej kwestii Wątpliwości pojawiają się w związku z art. 13 ustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. poz. 583; ost. zm. Dz.U. poz. 683). Zgodnie z tym przepisem podmiotowi, który zapewni zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy, którzy przybyli do Polski w związku z działaniami wojennymi w ich ojczyźnie, może być przyznane świadczenie pieniężne z tego tytułu. Część podatników i obsługujących ich biur zastanawia się, czy w związku z uzyskaniem tego świadczenia przedsiębiorca powinien rozliczyć VAT bądź opodatkować nieodpłatne świadczenie usług noclegowych oraz nieodpłatne świadczenie usług związanych z wyżywieniem.

Janina Fornalik, doradca podatkowy i partner w Zespole VAT MDDP:

Skutki VAT nieodpłatnego świadczenia usług w ramach pomocy dla obywateli Ukrainy należy rozpatrywać pod kątem dwóch aspektów – (1) czy świadczenia pieniężne otrzymywane przez przedsiębiorców w związku z tymi działaniami powinny stanowić podstawę opodatkowania VAT jako dopłata mająca bezpośredni wpływ na cenę świadczonych usług, bądź ewentualnie jako płatność za usługi otrzymana od osoby trzeciej (art. 29a ust. 1 ustawy o VAT), oraz (2) czy samo nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu VAT (art. 8 ust. 2 ustawy o VAT).

Chociaż interpretacja przepisów w kontekście tych zagadnień nie jest całkowicie jednoznaczna, w mojej ocenie odpowiedź na obydwa pytania powinna być negatywna. Świadczenia pieniężne otrzymywane przez firmy, które zapewniają Ukraińcom noclegi lub wyżywienie nie mają związku z ceną usług, gdyż taka cena w ogóle nie jest określona. Nie stanowią one również wynagrodzenia za usługi płaconego przez osobę trzecią (gminę), ponieważ mają jedynie na celu pokrycie części kosztów ponoszonych przez podatników w związku z udzielaną pomocą. Mają więc charakter dopłaty do kosztów, która pozostaje poza zakresem opodatkowania VAT. Świadczy o tym chociażby ryczałtowa kwota świadczenia (40 zł za osobę dziennie), która może być dodatkowo podwyższona przez wojewodę.

Również samo świadczenie nieodpłatnie usług nie powinno w tym przypadku podlegać opodatkowaniu VAT, ponieważ są to usługi świadczone na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika w ramach szeroko rozumianej społecznej odpowiedzialności biznesu (ang. CSR – Corporate Social Responsibility). Firma buduje w ten sposób pozytywny wizerunek wśród klientów, co pośrednio wpływa na zwiększenie jej sprzedaży. Jednocześnie podatnikowi przysługuje pełne prawo do odliczenia VAT od ponoszonych na te cele wydatków, oczywiście pod warunkiem, że prowadzi działalność opodatkowaną VAT. Dobrze byłoby, gdyby taka wykładnia przepisów została potwierdzona przez resort finansów w formie objaśnień podatkowych lub interpretacji ogólnej, co z pewnością dałoby firmom większą pewność prawa, a tym samym zachętę do podejmowania tego typu działań pomocowych.

Polski Ład: Podatek z pracy na etacie niższy o 850 zł miesięcznie

Po zmianach wprowadzonych Polskim Ładem od 2022 r. kwota wolna od podatku wynosi 30 tys. zł. W praktyce jednak kwota wolna od podatku funkcjonuje w skali podatkowej jako kwota zmniejszająca podatek i rocznie wynosi 5100 zł (30 000 zł x 17 proc.). W przypadku dochodów ze stosunku pracy przy obliczaniu miesięcznych zaliczek na PIT możliwe jest ich zmniejszenie o kwotę 425 zł (5100 zł : 12). Pracodawca może pomniejszyć wyliczoną zaliczkę na podatek dochodowy pracownika o tę kwotę pod warunkiem, że ten złoży oświadczenie PIT-2.

W niektórych przypadkach, począwszy od 2022 r., pracownik może upoważnić swojego pracodawcę, aby obliczając zaliczki na podatek podwyższył kwotę zmniejszającą podatek dwukrotnie, tj. do 850 zł miesięcznie (10 200 zł rocznie).

Nie zawsze trzeba będzie sporządzać analizy cen transferowych

Wprawdzie Polski Ład rozszerzył katalog transakcji zwolnionych z obowiązku przygotowania analizy porównawczej i analizy zgodności, jednak nadal trzeba składać oświadczenie o rynkowości transakcji, o co nie jest łatwo bez takich analiz.

Uproszczenia wprowadzone w ramach tzw. Polskiego Ładu, zakładające zwolnienie z obowiązku dołączenia do dokumentacji cen transferowych analizy porównawczej lub analizy zgodności, obowiązują z mocą wsteczną, tj. od 1 stycznia 2021 roku. Z perspektywy podatnika wprowadzone zmiany można uznać za korzystne, ponieważ znacząco usprawnią proces raportowania i wypełniania obowiązków w zakresie cen transferowych. Należy jednak pamiętać o obowiązkach sprawozdawczych, których właściwe spełnienie może zależeć od sporządzenia analizy cen transferowych, jak np. w przypadku potwierdzenia rynkowości cen stosowanych w transakcjach wewnątrzgrupowych w oświadczeniu przeniesionym od 2022 roku do formularza TP-R, na co dowodem może być właśnie przeprowadzona analiza cen transferowych.Wprawdzie Polski Ład rozszerzył katalog transakcji zwolnionych z obowiązku przygotowania analizy porównawczej i analizy zgodności, jednak nadal trzeba składać oświadczenie o rynkowości transakcji, o co nie jest łatwo bez takich analiz.

Uproszczenia wprowadzone w ramach tzw. Polskiego Ładu, zakładające zwolnienie z obowiązku dołączenia do dokumentacji cen transferowych analizy porównawczej lub analizy zgodności, obowiązują z mocą wsteczną, tj. od 1 stycznia 2021 roku. Z perspektywy podatnika wprowadzone zmiany można uznać za korzystne, ponieważ znacząco usprawnią proces raportowania i wypełniania obowiązków w zakresie cen transferowych. Należy jednak pamiętać o obowiązkach sprawozdawczych, których właściwe spełnienie może zależeć od sporządzenia analizy cen transferowych, jak np. w przypadku potwierdzenia rynkowości cen stosowanych w transakcjach wewnątrzgrupowych w oświadczeniu przeniesionym od 2022 roku do formularza TP-R, na co dowodem może być właśnie przeprowadzona analiza cen transferowych.Wprawdzie Polski Ład rozszerzył katalog transakcji zwolnionych z obowiązku przygotowania analizy porównawczej i analizy zgodności, jednak nadal trzeba składać oświadczenie o rynkowości transakcji, o co nie jest łatwo bez takich analiz.

Uproszczenia wprowadzone w ramach tzw. Polskiego Ładu, zakładające zwolnienie z obowiązku dołączenia do dokumentacji cen transferowych analizy porównawczej lub analizy zgodności, obowiązują z mocą wsteczną, tj. od 1 stycznia 2021 roku. Z perspektywy podatnika wprowadzone zmiany można uznać za korzystne, ponieważ znacząco usprawnią proces raportowania i wypełniania obowiązków w zakresie cen transferowych. Należy jednak pamiętać o obowiązkach sprawozdawczych, których właściwe spełnienie może zależeć od sporządzenia analizy cen transferowych, jak np. w przypadku potwierdzenia rynkowości cen stosowanych w transakcjach wewnątrzgrupowych w oświadczeniu przeniesionym od 2022 roku do formularza TP-R, na co dowodem może być właśnie przeprowadzona analiza cen transferowych.Wprawdzie Polski Ład rozszerzył katalog transakcji zwolnionych z obowiązku przygotowania analizy porównawczej i analizy zgodności, jednak nadal trzeba składać oświadczenie o rynkowości transakcji, o co nie jest łatwo bez takich analiz.

Uproszczenia wprowadzone w ramach tzw. Polskiego Ładu, zakładające zwolnienie z obowiązku dołączenia do dokumentacji cen transferowych analizy porównawczej lub analizy zgodności, obowiązują z mocą wsteczną, tj. od 1 stycznia 2021 roku. Z perspektywy podatnika wprowadzone zmiany można uznać za korzystne, ponieważ znacząco usprawnią proces raportowania i wypełniania obowiązków w zakresie cen transferowych. Należy jednak pamiętać o obowiązkach sprawozdawczych, których właściwe spełnienie może zależeć od sporządzenia analizy cen transferowych, jak np. w przypadku potwierdzenia rynkowości cen stosowanych w transakcjach wewnątrzgrupowych w oświadczeniu przeniesionym od 2022 roku do formularza TP-R, na co dowodem może być właśnie przeprowadzona analiza cen transferowych.Wprawdzie Polski Ład rozszerzył katalog transakcji zwolnionych z obowiązku przygotowania analizy porównawczej i analizy zgodności, jednak nadal trzeba składać oświadczenie o rynkowości transakcji, o co nie jest łatwo bez takich analiz.

Uproszczenia wprowadzone w ramach tzw. Polskiego Ładu, zakładające zwolnienie z obowiązku dołączenia do dokumentacji cen transferowych analizy porównawczej lub analizy zgodności, obowiązują z mocą wsteczną, tj. od 1 stycznia 2021 roku. Z perspektywy podatnika wprowadzone zmiany można uznać za korzystne, ponieważ znacząco usprawnią proces raportowania i wypełniania obowiązków w zakresie cen transferowych. Należy jednak pamiętać o obowiązkach sprawozdawczych, których właściwe spełnienie może zależeć od sporządzenia analizy cen transferowych, jak np. w przypadku potwierdzenia rynkowości cen stosowanych w transakcjach wewnątrzgrupowych w oświadczeniu przeniesionym od 2022 roku do formularza TP-R, na co dowodem może być właśnie przeprowadzona analiza cen transferowych.Wprawdzie Polski Ład rozszerzył katalog transakcji zwolnionych z obowiązku przygotowania analizy porównawczej i analizy zgodności, jednak nadal trzeba składać oświadczenie o rynkowości transakcji, o co nie jest łatwo bez takich analiz.

Uproszczenia wprowadzone w ramach tzw. Polskiego Ładu, zakładające zwolnienie z obowiązku dołączenia do dokumentacji cen transferowych analizy porównawczej lub analizy zgodności, obowiązują z mocą wsteczną, tj. od 1 stycznia 2021 roku. Z perspektywy podatnika wprowadzone zmiany można uznać za korzystne, ponieważ znacząco usprawnią proces raportowania i wypełniania obowiązków w zakresie cen transferowych. Należy jednak pamiętać o obowiązkach sprawozdawczych, których właściwe spełnienie może zależeć od sporządzenia analizy cen transferowych, jak np. w przypadku potwierdzenia rynkowości cen stosowanych w transakcjach wewnątrzgrupowych w oświadczeniu przeniesionym od 2022 roku do formularza TP-R, na co dowodem może być właśnie przeprowadzona analiza cen transferowych.Wprawdzie Polski Ład rozszerzył katalog transakcji zwolnionych z obowiązku przygotowania analizy porównawczej i analizy zgodności, jednak nadal trzeba składać oświadczenie o rynkowości transakcji, o co nie jest łatwo bez takich analiz.

Uproszczenia wprowadzone w ramach tzw. Polskiego Ładu, zakładające zwolnienie z obowiązku dołączenia do dokumentacji cen transferowych analizy porównawczej lub analizy zgodności, obowiązują z mocą wsteczną, tj. od 1 stycznia 2021 roku. Z perspektywy podatnika wprowadzone zmiany można uznać za korzystne, ponieważ znacząco usprawnią proces raportowania i wypełniania obowiązków w zakresie cen transferowych. Należy jednak pamiętać o obowiązkach sprawozdawczych, których właściwe spełnienie może zależeć od sporządzenia analizy cen transferowych, jak np. w przypadku potwierdzenia rynkowości cen stosowanych w transakcjach wewnątrzgrupowych w oświadczeniu przeniesionym od 2022 roku do formularza TP-R, na co dowodem może być właśnie przeprowadzona analiza cen transferowych.

Polski system podatkowy utrudnia udzielanie pomocy Ukraińcom

Polscy przedsiębiorcy wspierający Ukraińców potrzebują pilnych zmian w prawie podatkowym i uproszczenia procedur. Firmy zrzeszone wokół izb bilateralnych zwróciły się w tej sprawie do Ministerstwa Finansów, a w skierowanym piśmie opisane zostały wszystkie najpilniejsze potrzeby – mówi Agnieszka Wnuk, współprzewodnicząca Komitetu Podatki CCIFP, doradca podatkowy, partner w MDDP.

Tarcza antyputinowska zwiększa liczbę płacących ZUS

Rządowa nowela obniżająca podatki dla 25 mln Polaków zawiera także bardzo rozbudowaną część dotyczącą ubezpieczeń. Okazuje się, że te skomplikowane przepisy przewidują objęcie składkami nowych grup ubezpieczonych, liczących nawet po kilka, kilkanaście tysięcy osób.

Anna Misiak doradca podatkowy w MDDP

W nowelizacji odwracającej skutki Polskiego Ładu dość znaczną część zajmują przepisy dotyczące ubezpieczeń społecznych, które realizują zupełnie inne cele. W uzasadnieniu można przeczytać, że chodzi o doprecyzowanie przepisów budzących wątpliwości interpretacyjne. Ale w praktyce wychodzi na to, że kolejne grupy osób zostaną wprost dołączone do płacących składki do ZUS. W przypadku prokurentów jeszcze na początku tego roku w prezentacjach dotyczących Polskiego Ładu tłumaczono, że nie podlegają oni pod obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego, jeśli otrzymują przychody z tzw. innych źródeł. Po zmianach zapłacą 9 proc. składki zdrowotnej od swojego wynagrodzenia. Z kolei komplementariusze w spółkach komandytowo-akcyjnych będą zobowiązani płacić nie tylko składki NFZ, ale i składki ZUS, tak jak inne osoby prowadzące działalność gospodarczą.

Zmiany w PIT korzystne dla większości podatników

Z 17 proc. do 12 proc. zmniejszy się dolna stawka skali podatkowej. Zniknie ulga dla klasy średniej. Częściowo składkę zdrowotną będą mogli odliczać przedsiębiorcy płacący liniowy PIT, ryczałt ewidencjonowany lub według karty podatkowe. Utrzymany zostanie próg skali 120 tys. zł i kwota wolna 30 tys. zł.

Opublikowany w minionym tygodniu projekt zakłada przede wszystkim zmiany w trzech ustawach: o PIT, zdrowotnej i o systemie ubezpieczeń społecznych, a także w samym Polskim Ładzie, czyli ustawie z 29 października 2021 r. (Dz.U. poz. 2105 ze zm.).

Wyrównanie za ulgę
– Likwidacja preferencji dla klasy średniej nie oznacza automatycznie, że kwota ulgi odliczonej przy poborze zaliczek na PIT w pierwszej połowie 2022 r. definitywnie przepadnie i trzeba będzie dopłacić podatek w zeznaniu rocznym – wyjaśnia Rafał Sidorowicz, doradca podatkowy i starszy menedżer w MDDP. Zwraca bowiem uwagę na zaproponowane w projekcie wprowadzenie mechanizmu wyrównującego, ustalanego na bazie przepisów obowiązujących do 30 czerwca 2022 r. Pojawi się więc pojęcie „hipotetycznego” podatku, czyli uwzględniającego ulgę dla klasy średniej, ale też – konsekwentnie – skalę podatkową z dzisiejszymi stawkami, czyli 17 proc. i 32 proc. PIT (a nie 12 proc. i 32 proc.). Gdyby więc przy rozliczeniu rocznym okazało się, że ktoś na likwidacji ulgi dla klasy średniej stracił, to naczelnik urzędu skarbowego zwróci mu tę różnicę (art. 18 projektu).

Jeżeli przy tych założeniach ktoś byłby korzystniej opodatkowany niż po zmianach,które są teraz  projektowane, to naczelnik urzędu skarbowego poinformuje podatnika o tej różnicy w ciągu 14 dni od złożenia zeznania, a sama różnica będzie traktowana na równi z nadpłatą i zostanie zwrócona.
– Takie rozwiązanie będzie adresowane do podatników osiągających przychody ze stosunku pracy lub działalności gospodarczej, opodatkowane według skali podatkowej, gdy przychody te będą mieściły się w przedziale objętym obecnie ulgą dla klasy średniej, tj. od 68 412 zł do 133 692 zł- – zwraca uwagę Rafał Sidorowicz.

Dwa systemy w jednym zeznaniu podatkowym

Przedstawiony przez rząd projekt nowelizacji ustawy o PIT to kolejna rewolucja w systemie podatkowym. Eksperci popierają większość zmian, ale zwracają też uwagę, że to kolejna komplikacja i tak skomplikowanych przepisów podatkowych.

Jak wskazuje Anna Misiak, doradca podatkowy, partner w MDDP, projekt nowelizacji ustawy o PIT to próba naprawienia Polskiego Ładu.

– Część zmian jest korzystna dla podatników, szczególnie obniżenie stawki PIT z 17 do 12 proc. oraz zwolnienie z podatku zasiłków macierzyńskich do kwoty 85,5 tys. z w niektórych przypadkach. Należy też pozytywnie ocenić odejście od skomplikowanej ulgi dla klasy średniej, której w żaden racjonalny sposób nie dałoby się już poprawić. W sumie szkoda, że tak późno pojawiają się takie projekty – mówi Anna Misiak.